Kaynak: Bitcoin Magazine; Çeviri: Beş Liang, Altın Finans

Rollups, son zamanlarda BTC'nin ölçeklendirilmesinin odak noktası haline geldi ve Lighting Ağı'ndan gerçekten dikkat çeken ilk şey haline geldi, daha geniş bir ilgi çekme açısından. Rollups'un amacı, Lighting Ağı'nın temel Likidite kısıtlamalarından veya kısıtlamalarından bağımsız olarak off-chain ikinci bir katman olmaktır, yani son kullanıcıların parayı alabilmeleri için önceden fon tahsis edilmesi (veya "borç verilmesi") gerekmektedir veya aracı Düğümün ödeme miktarını alıcıya gönderenden alıcıya kadar akışını kolaylaştırmak için kanal dengesi gerekmektedir.

Bu sistemler başlangıçta Ethereum ve diğer Turing Tamamlandı sistemlerinde çalıştırıldı, ancak son zamanlarda odakları bunları UTXO tabanlı blok zincirlerine (örneğin BTC) taşımak üzerine kaydı. Bu makale, şu anda BTC üzerinde uygulanan durumu tartışmayı amaçlamamaktadır, ancak insanların uzun süredir arayışını sürdürdüğü Rollup'ın idealleştirilmiş işlevlerini tartışmaktadır, ki bu, BTC'nin şu anda desteklemediği doğrudan Sıfır Bilgi Kanıtı (ZKP) yeteneğine dayanmaktadır.

Roll'un temel yapısı aşağıdaki gibidir: Tek bir hesap (BTC'de UTXO olarak bilinir) Rollup'ta tüm kullanıcı bakiyelerini tutar. Bu UTXO, mevcut hesapların tüm güncel bakiyelerini Merkle ağacının kökü şeklinde taşıyan bir taahhüt içerir. Tüm bu hesaplar Açık Anahtar/Özel Anahtar çiftiyle yetkilendirilir, bu nedenle off-chain harcamaları yapabilmek için kullanıcıların hala Gizli Anahtar kullanarak belirli içerikleri imzalamaları gerekmektedir. Bu yapı, kullanıcıların herhangi bir izin gerektirmeden her zaman çıkış yapabilmelerine izin verir; sadece hesaplarının bir parçası olduğunu kanıtlayan işlemi yaparak Rollup'tan tek taraflı çıkış yapabilirler, operatörün iznine gerek kalmaz.

Rollup işleticileri, off-chain işlemleri tamamlamak için on-chain hesap bakiyelerinin merkle root'unu güncellemek için bir ZKP içermesi gereken işlemleri yapmak zorundadır. Bu ZKP olmadan işlem geçersiz olacaktır ve Blok zincirine dahil edilemez. Bu kanıt, off-chain hesaplarındaki tüm değişikliklerin hesap sahiplerinin uygun izniyle yapıldığını ve işleticinin kullanıcıların fonlarını çalmak veya dürüst olmayan bir şekilde yeniden dağıtmak için bakiyeleri kötü niyetli bir şekilde güncellemediğini doğrulamak için kullanılır.

Sorun şu ki, sadece merkle ağacının kökü on-chain'de yayınlandığında, kullanıcılar bunu görüntüleyip erişebilirken, istedikleri zaman izinsiz olarak çıkmak için dallarını nasıl yerleştirecekler?

Uygun Rollup

Uygun Rollup'ta, her yeni off-chain işlem onaylandığında ve Rollup hesabının durumu değiştiğinde, bilgiler doğrudan blok zincire yerleştirilir. Tüm ağacı değil, ağacın yeniden oluşturulması için gereken bilgileri. Basit bir uygulamada, Rollup'taki mevcut tüm hesapların özeti bakiyeyi içerecek ve hesaplar yalnızca Rollup'un işlemlerine güncelleme olarak eklenir.

Daha ileri uygulamalarda bakiye farkları kullanılır. Bu temel olarak, güncelleme sürecinde hangi hesapların fon eklediğinin veya çıkardığının özeti olarak düşünülebilir. Bu, her Rollup güncellemesinin sadece hesap bakiyesinde gerçekleşen değişiklikleri içermesini sağlar. Ardından, kullanıcılar sadece zinciri taramak ve Rollup'ın başından hesap bakiyesinin mevcut durumunu 'hesaplamak' için '01928374656574839201' yapabilirler, bu da onlara mevcut bakiyenin Merkle ağacını yeniden oluşturma imkanı verir.

Bu şekilde, büyük miktarda gider ve Blok alanı (ve dolayısıyla fon) tasarrufu sağlanırken, kullanıcıların tek taraflı çıkışa erişim için gereken bilgileri sağlamalarına izin verilir. rollup kuralları, bu verilerin Blok zinciri kullanarak kullanıcılara sunulan resmi rollup içinde yer alması gerektiğini belirtir; hesap özetleri veya hesap farkları içermeyen işlemler geçersiz işlemler olarak kabul edilir.

Geçerlilik süresi

Kullanıcı çekme veri kullanılabilirlik sorununu ele almanın başka bir yolu, verileri Blok zinciri dışında başka bir yere koymaktır. Bu, rollup'ın hala verilerin başka bir yerde kullanılabilir olduğunu zorunlu kılmasıyla ilgili ince bir sorun getirir. Geleneksel olarak, bu amaçla diğer Blok zincirleri, özellikle rollup gibi sistemlerin veri kullanılabilirlik katmanı olarak tasarlanmıştır.

Bu, güçlü bir güvenlik zorluğuna neden olur. Veriler doğrudan BTCBlok zincirine yayınlandığında, Konsensüs kurallarıyla kesinlikle doğru olduğu garanti edilir. Ancak, dış sistemlere yayınlandığında, yapabileceği en iyi şey SPV kanıtını doğrulamaktır, yani verilerin başka bir sisteme yayınlandığı onaylanır.

Bu, verilerin başka Zinciri üzerinde mevcut olduğunu doğrulamak için Oracle Makine sorunu olan bir şeydir. BTC'nin Blok Zinciri, kendi Blok Zinciri'nde gerçekleşenler dışında herhangi bir şeyi tam olarak doğrulayamaz, yapabileceği en iyi şey ZKP'yi doğrulamaktır. Ancak, ZKP, rollup verilerini içeren Blok'un üretildikten sonra gerçekten yayınlanıp yayınlanmadığını doğrulayamaz. Dış bilginin gerçekten herkese açık olup olmadığını doğrulayamaz.

Bu, veri tutma saldırılarına kapı açtı, yani veri yayını için taahhütler oluşturmak ve rollup'ı ilerletmek için verilerin aslında kullanılamaması. Bu, kullanıcıların fon çekmesini engelliyor. Tek gerçek çözüm, tamamen BTC dışındaki sistemlerin değerine ve teşvik yapısına dayanmaktır.

İleri geri çıkmazda

Bu, rollup için bir çıkmaz yarattı. Veri kullanılabilirlik sorunları söz konusu olduğunda, verilerin BTC blokzincirine mi yoksa başka bir yere mi yayınlanacağına dair temelde ikili bir seçenek bulunmaktadır. Bu seçenek, rollup'ın güvenliği, egemenliği ve ölçeklenebilirliği üzerinde ciddi bir etkiye sahiptir.

Bir yandan, BTCBlok Zinciri'nin veri erişilebilirlik katmanı olarak kullanılması, rollup'ın ölçeklenebilirliğine sert bir üst sınır getirecektir. Blok alanı sınırlıdır, bu da bir seferde var olabilecek rollup miktarını ve off-chain işlemlerinin toplam rollup sayısını sınırlar. Her rollup güncellemesi, hesapların Blok alanı ile orantılı olarak değiştiği her seferinde Blok alanı gerektirir. Bilgi kuramı, verilerin belirli bir düzeye sıkıştırılmasına izin verir, bu noktada daha fazla genişleme potansiyeli yoktur.

Öte yandan, veri erişilebilirliğini sağlamak için farklı katmanlar kullanmak, ölçeklenebilirlik kazanımlarının sınırsız olmasını ortadan kaldırırken, yeni güvenlik ve egemenlik sorunları da beraberinde getirir. BTC kullanarak veri erişilebilirliğini gerçekleştiren Rollup'ta, kullanıcıların çekmek istediği veriler otomatik olarak blok zincirine yayımlanmadığında, Rollup'ın durumu değişmez. Validium'ları kullanırken, bu garanti tamamen aldatma ve veri gizlemeye karşı kullanılan harici sistemlerin yeteneğine bağlıdır.

Şu anda, dış veri erişilebilirlik sistemlerinde herhangi bir Blok üreticisi, BTCRollup kullanıcılarının fonlarını ele geçirerek veri erişilebilir hale getirebilir, gerçekten Blok yayınlamak yerine Blok üretebilir.

Peki, gerçekten ideal Rollup uygulamasını BTC üzerinde gerçekleştirirsek, tek taraflı kullanıcı para çekme işlemini gerçekten gerçekleştirirsek, nasıl olurdu?