Kaynak: Bitcoin Magazine; Çeviri: Wuzhu, Gold Finance

Rollup'lar son zamanlarda BTC ölçeklendirmesinin odak noktası haline geldi ve daha geniş ilgi açısından Lighting Ağı'ndan gerçekten "şovu çalan" ilk şey oldu. Rollup'lar, Lighting Ağı çekirdek Likidite kısıtlamaları tarafından kısıtlanmayan veya kısıtlanmayan bir zincir dışı katman 2 olacak şekilde tasarlanmıştır, yani son kullanıcının parayı almak için fonları önceden tahsis edecek (veya "ödünç verecek") birine ihtiyacı vardır veya ara yol Düğüm, ödeme tutarının göndericiden alıcıya tam akışını kolaylaştırmak için kanal bakiyesine ihtiyaç duyar.

Bu sistemler öncelikle Ethereum ve diğer Turing Tamamlandı sistemlerinde çalıştırılmıştır ancak son zamanlarda ağırlık UTXO tabanlı blok zincirlerine (örneğin BTC) bunları taşımaya kaymıştır. Bu makale, şu anda BTC'de uygulanan durumu tartışmak yerine, uzun süredir arzu edilen ideal Rollup işlevselliğini BTC'nin şu anda desteklemediği doğrudan ZKP doğrulaması yeteneğine odaklanarak tartışacaktır.

Roll'un temel yapısı aşağıdaki gibidir: Tek bir hesap (BTC'de UTXO olarak adlandırılır), Rollup'ta bulunan tüm kullanıcı bakiyelerini saklar. Bu UTXO, Merkle ağacının kökü olarak var olan bir taahhüt içerir ve Rollup'ta mevcut olan tüm hesapların mevcut bakiyelerini taahhüt eder. Tüm bu hesaplar Açık Anahtar/Özel Anahtar çiftiyle yetkilendirilir, bu nedenle off-chain harcamalar yapabilmek için kullanıcıların hala Gizli Anahtar ile bazı içeriği imzalamaları gerekir. Bu yapı, kullanıcıların herhangi bir izin olmadan her zaman çıkmasına izin verir, sadece hesaplarının bir parçası olduğunu gösteren bir işlemi Merkle ağacına kanıtlamaları yeterlidir, böylece Rollup'tan tek taraflı olarak çıkabilirler ve operatörün iznine ihtiyaç duymazlar.

Rollup operatörlerinin, off-chain işlemlerini tamamlarken on-chain hesap bakiyelerini güncellemek için bir ZKP içermesi gerekir, aksi takdirde işlem geçersiz olur ve Blok zincirine dahil edilemez. Bu kanıt, off-chain hesabının tüm değişikliklerinin hesap sahibinin uygun izniyle yapıldığını ve operatörün bakiyeyi kötü niyetle güncelleyerek kullanıcıların fonlarını çalmadığını veya onları dürüst olmayan bir şekilde başka kullanıcılara yeniden dağıtmadığını doğrulamaya izin verir.

Sorun şu ki, eğer sadece merkle ağacının kökü on-chain'de yayınlanırsa, kullanıcılar ona bakabilir ve erişebilir, o zaman kollarını nasıl ağaca yerleştirecekler ve istedikleri zaman izinsiz çıkış yapabilecekler?

Uygun Rollup

Uygun Rollup'ta, yeni off-chain işlemi onayladığında ve Rollup hesabının durumu değiştiğinde, bilgiler doğrudan blok zincirine yerleştirilir. Tüm ağacı değil, sadece ağacın yeniden oluşturulması için gerekli olan bilgileri içerir. Basit bir uygulamada, Rollup'taki mevcut tüm hesapların özetleri bakiyeyi içerecek ve hesaplar yalnızca Rollup işlemlerine güncellendiklerinde eklenir.

Daha gelişmiş bir uygulamada, hesap bakiyesi farkını kullanır. Bu temel olarak, güncelleme sürecinde hangi hesapların fon eklediğini veya azalttığını özetler. Bu, her Rollup güncellemesinin yalnızca hesap bakiyesi değişikliklerini içermesini sağlar. Ardından, kullanıcılar zinciri tarayabilir ve Rollup'ın başından itibaren 'hesap bakiyesini hesaplayarak' mevcut hesap bakiyesinin durumunu yeniden oluşturabilir, bu da onlara mevcut bakiyenin Merkle ağacını yeniden oluşturmalarına olanak tanır.

Bu, maliyet ve Blok alanı tasarrufu sağlamanın yanı sıra (bu da para tasarrufu sağlar), kullanıcıların tek yönlü çıkış için gereken bilgileri garanti altına almasına izin veren bir şekilde tasarlanmıştır. Rollup kuralları, bu verilerin, kullanıcılara sunulan resmi rollup'ta hesap özetini veya hesap farkını içermeyen işlemlerin geçersiz olarak kabul edildiği Blok zinciri ile birlikte olması gerektiğini belirtmektedir.

Süresi

Kullanıcı çekme veri kullanılabilirlik sorunuyla başa çıkmanın başka bir yolu, verileri Blok zincirinin dışındaki başka bir yere koymaktır. Bu, rollup'un verilerin başka bir yerde kullanılabilir olmasını sağlamak için hala zorunlu olduğu ince bir soruna yol açar. Geleneksel olarak, bu amaçla diğer Blok zincirleri, özellikle rollup gibi sistemlerin veri kullanılabilirlik katmanı olarak tasarlanmıştır.

Bu, güçlü bir güvenlik koruması sağlamanın aynı derecede zor bir duruma yol açıyor. Veriler doğrudan BTCBlok zincirine yayınlandığında, Konsensüs kuralları onun mutlak doğruluğunu garanti edebilir. Ancak, dış sistemlere yayınlandığında, yapabileceği en iyi şey SPV kanıtını doğrulamaktır, yani verilerin başka bir sisteme yayınlandığını doğrulamaktır.

Bu, verilerin başka bir blok zincirinde mevcut olduğunu doğrulamak için gereklidir, bu nihayetinde bir Oracle Makine sorunudur. BTC'nin blok zinciri, kendi blok zincirinde olmayan herhangi bir şeyi tam olarak doğrulayamaz, en iyi yapabileceği şey ZKP'yi doğrulamaktır. Ancak ZKP, rollup verilerini oluşturduktan sonra blok zincirinin gerçekten herkese açık bir şekilde yayınlanıp yayınlanmadığını doğrulayamaz. Dış bilgilerin gerçekten herkese açık olup olmadığını doğrulayamaz.

Bu, veri tutma saldırılarına kapı açtı, yani veri yayınlarına taahhüt oluşturmak ve rollup'ı ilerletmek için kullanmak, ancak veri aslında kullanılabilir değil. Bu, kullanıcıların fon çekememesine neden olur. Tek gerçek çözüm, tamamen BTC dışındaki sistemlerin değerine ve teşvik yapısına bağımlı olmaktır.

İkilemde kalmak

Bu, rollup için bir çıkmaz yarattı. Veri kullanılabilirlik sorunu gündeme geldiğinde, verilerin BTC blok zincirine mi yoksa başka bir yere mi yayınlanacağı temelde ikili bir seçenek oluşturur. Bu seçim, rollup'ın güvenliği, egemenliği ve ölçeklenebilirliği üzerinde ciddi etkilere sahiptir.

Bir yandan, BTCBlok zinciri veri erişilebilirlik katmanı olarak kullanıldığında, rollup'ın ölçeklenebilirliğine katı bir üst sınır getirecektir. Blok alanı sınırlıdır, bu da bir seferde var olabilecek rollup sayısı ve off-chain işlemlerinin toplam sayısı için bir üst sınır belirler. Her rollup güncellemesi, hesapların Blok alanıyla orantılı olarak değişmesi gerekmektedir. Bilgi teorisi, verinin belirli bir düzeye sıkıştırılmasına izin verir, bu noktada daha fazla genişleme potansiyeli kalmaz.

Öte yandan, veri erişilebilirliğini sağlamak için farklı katmanlar kullanmak, ölçeklenebilirlik kazançlarının sert bir üst limitini ortadan kaldırabilir, ancak yeni güvenlik ve egemenlik sorunları da beraberinde getirir. BTC kullanarak veri erişilebilirliğini sağlamak için Rollup kullanıldığında, kullanıcıların çekmek istedikleri veri otomatik olarak blok zincirine yayımlanmadıysa, Rollup'ın durumu değişemez. Validiums kullanıldığında, bu güvence tamamen dış sistemlerin aldatma ve veri gizleme karşı koyma yeteneğine bağlıdır.

Şu anda, harici veri kullanılabilirlik sisteminde herhangi bir Blok üreticisi, BTCRollup kullanıcılarının fonlarını ele geçirerek verileri kullanılabilir hale getirmek için Blok üretmek yerine Blok yayınlamak mümkündür.

Peki, gerçekten ideal Rollup uygulamasını BTC üzerinde gerçekleştirirsek, tek taraflı kullanıcı çekimini gerçekleştirmek nasıl olurdu?