MakerDAO: DAPP ที่ "บ้าที่สุด" ของ Ethereum

มือใหม่Nov 22, 2023
MakerDAO ก่อตั้งขึ้นในฐานะหนึ่งใน DAO แรกๆ บน Ethereum โดยเปิดตัว DAI เหรียญเสถียรแบบกระจายอำนาจ ด้วยการสร้างระบบที่ช่วยลดความเสี่ยงในการดูแลแบบรวมศูนย์ ทำให้ได้ปฏิวัติวงการ DeFi บทความนี้นำเสนอการสำรวจประวัติในช่วงแรกๆ ของ MakerDAO กลไกสำคัญ คุณลักษณะด้านความปลอดภัย และภาพรวมการกำกับดูแลในปัจจุบันอย่างครอบคลุม
MakerDAO: DAPP ที่ "บ้าที่สุด" ของ Ethereum

เหตุใด MakerDAO จึงถูกเรียกว่า DAPP ที่ "บ้าที่สุด" บน Ethereum

ในการให้สัมภาษณ์กับ Vitalik Buterin พิธีกรถามว่า “แอพพลิเคชั่น Ethereum ที่บ้าที่สุดที่คุณเคยเจอเมื่อเร็วๆ นี้คืออะไร” คำตอบของ Vitalik Buterin คือ “ฉันรู้สึกประทับใจกับ MakerDAO อย่างแน่นอน”

MakerDAO เป็นองค์กร DAO แห่งแรกที่ก่อตั้งขึ้นบน Ethereum ในแง่ของการเริ่มต้นมากกว่าการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ ตามวันเปิดตัวผลิตภัณฑ์ DAO แรกที่ได้รับการยอมรับบน Ethereum คือ “The DAO” ในตลาด Stablecoin นั้น DAI ครองอันดับหนึ่งในแง่ของขนาดการใช้งาน ในกลุ่ม Stablecoin ที่มีการกระจายอำนาจ นอกจากนี้ ในภาค DeFi นั้น MakerDAO ยังมีบทบาทในการเปลี่ยนแปลงอีกด้วย กลไกการค้ำประกันมากเกินไปของ MakerDAO ช่วยลดความเสี่ยงของ "การทำเหรียญที่ไม่ได้รับการสนับสนุน" และทำงานเป็นระบบออนไลน์เต็มรูปแบบ ซึ่งช่วยขจัดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการดูแลแบบรวมศูนย์

  • MakerDAO ดำเนินการบน Ethereum โดยบูรณาการเหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไป การให้กู้ยืม การจัดเก็บ และการกำกับดูแลและการพัฒนาผู้ใช้ร่วมกัน โดยจัดประเภทเป็นโครงการ DeFi นอกจากนี้ยังมี Total Value Locked (TVL) ที่สูงที่สุดในบรรดาโครงการ DeFi ที่ใช้ Ethereum โดยพื้นฐานแล้ว MakerDAO มุ่งเน้นไปที่ Maker Protocol ซึ่งอนุญาตให้ผู้ใช้สร้างเหรียญ stablecoin แบบกระจายอำนาจ DAI ซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ DAI รักษาเสถียรภาพของราคาผ่านการมีหลักประกันมากเกินไปและการปรับ DAI Savings Rate (DSR)
  • หากมูลค่าของ DAI ที่สร้างโดยผู้ใช้เกินกว่ามูลค่าหลักประกันที่กำหนดโดย Maker Protocol ผู้ใช้จะต้องเผชิญกับการประมูลการชำระบัญชีและชำระค่าปรับการชำระบัญชี หากจำนวนเงินในการประมูลครอบคลุมหนี้ ก็จะเข้าสู่การประมูลระยะที่ 2 เพื่อให้แน่ใจว่าหนี้ที่ถูกชำระบัญชีจะสามารถเรียกคืนหลักประกันได้มากขึ้น หากหนี้มีมากกว่าทรัพย์สิน Maker Protocol จะดูดซับหนี้คงค้าง MakerDAO เคยเผชิญกับเหตุการณ์ "การซื้อเป็นศูนย์" แต่ข้อบกพร่องไม่ได้อยู่ในโปรโตคอล แต่อยู่ในพารามิเตอร์กลไกการชำระบัญชี MakerDAO มีระบบตอบสนองฉุกเฉินเพื่อป้องกันความเสี่ยงเชิงระบบ
  • MKR เป็นโทเค็นการกำกับดูแลของ Maker Protocol และยังเป็นแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนอีกด้วย การถือครอง MKR ช่วยให้สามารถมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลของ MakerDAO เมื่อ Maker Protocol เผชิญกับการล้มละลาย จะมีการสร้าง MKR เพิ่มเติมสำหรับการประมูลเพื่อครอบคลุมหนี้ เมื่อเงินทุนในคลัง Maker Protocol ถึงจำนวนหนึ่ง DAI จะถูกประมูลเพื่อซื้อคืนและเผา MKR
  • ระบบการกำกับดูแลของ MakerDAO กำลังแสดงแนวโน้มการรวมศูนย์ MKR ที่มีความเข้มข้นสูงทำให้ MakerDAO เข้าสู่การกำกับดูแลแบบ "ผู้มีอำนาจ" โดยที่อยู่ 100 อันดับแรกถือครอง 83.41% ของอุปทาน MKR ทั้งหมด

MakerDAO: ราชาแห่ง DeFi

MakerDAO คืออะไร?

MakerDAO เป็นโปรเจ็กต์ที่ทำงานบนบล็อกเชน Ethereum ซึ่งครอบคลุมเหรียญเสถียรที่มีหลักประกันมากเกินไป การให้กู้ยืม การออม และการกำกับดูแลและการพัฒนาผู้ใช้ที่ใช้ร่วมกัน หัวใจของ MakerDAO คือ Maker Protocol หรือที่เรียกว่าระบบ Multi-Collateral Dai (MCD) สิ่งนี้ช่วยให้ผู้ใช้สามารถสร้าง DAI ของเหรียญเสถียรแบบกระจายอำนาจโดยใช้สินทรัพย์ที่ได้รับการอนุมัติโดยโปรโตคอลเป็นหลักประกัน ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 Total Value Locked (TVL) ของ MakerDAO อยู่ที่ 8.03 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งสร้างความมั่นคงให้เป็นผู้นำในภาค DeFi

แหล่งข้อมูล: DeFiLlama

MakerDAO ก่อตั้งขึ้นมาได้อย่างไร?

ก่อนการถือกำเนิดของ Ethereum ในปี 2014 Rune Christensen เป็นสมาชิกที่กระตือรือร้นของชุมชน Bitshares เขาได้สำรวจแนวคิดในการแนะนำ DAI ที่มีเสถียรภาพบนแพลตฟอร์ม BitShares อย่างไรก็ตาม Rune Christensen ตระหนักว่าเครือข่าย Bitcoin ไม่เพียงพอที่จะรองรับระบบการเงินที่ซับซ้อน ในที่สุดเขาก็หันไปหา Ethereum ซึ่งมักเรียกกันว่า "คอมพิวเตอร์โลก" ต่างจาก Bitcoin ซึ่งมีภาษาสคริปต์ที่จำกัดมาก Ethereum นั้นเป็นบล็อคเชนที่สามารถตั้งโปรแกรมได้ในระดับสากล มันใช้งานเครื่องเสมือนที่สามารถรันโค้ดใด ๆ ก็ได้ โดยไม่คำนึงถึงความซับซ้อน ความสามารถนี้ทำให้สามารถใช้งานสัญญาอัจฉริยะบน Ethereum ได้

ในเดือนมีนาคม 2013 Rune Christensen ผู้ก่อตั้ง MakerDAO ได้นำเสนอวิสัยทัศน์ของเขาสำหรับ Maker สู่สายตาชาวโลกเป็นครั้งแรกผ่านทาง Reddit นั่นคือ เพื่อสร้างสกุลเงินดอลลาร์ที่มีเสถียรภาพซึ่งได้รับการสนับสนุนโดย Ethereum

  • ในปี 2014 MakerDAO ได้รับการก่อตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการในฐานะองค์กรอิสระแบบกระจายอำนาจแห่งแรกบน Ethereum (วันที่ก่อตั้ง)
  • ในเดือนมีนาคม 2558 ต้นแบบของโปรโตคอล Maker ถือกำเนิดขึ้น ผู้ก่อตั้ง Rune Christensen แบ่งปันการออกแบบโปรโตคอล รหัสสัญญา และส่วนหน้าการทดสอบกับสมาชิกของชุมชน Ethereum รวมถึง Vitalik Buterin บน Reddit
  • ระหว่างปี 2015 ถึง 2017 นักพัฒนาจากทั่วโลกเริ่มการทำซ้ำครั้งแรกของโค้ด สถาปัตยกรรม และเอกสารประกอบ ภายในกลางปี 2559 MakerDAO ได้เปิดตัวการแลกเปลี่ยนแบบกระจายอำนาจครั้งแรกบน Ethereum: OasisDEX (ปัจจุบันคือ Oasis.app)
  • ในเดือนธันวาคม 2017 MakerDAO ได้เปิดตัวสมุดปกขาว MakerDAO เวอร์ชันแรกบน Ethereum อย่างเป็นทางการ โดยนำเสนอระบบ DAI stablecoin เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2021 ผู้ก่อตั้ง Rune Christensen เผยแพร่บล็อกโพสต์ชื่อ "MakerDAO Has Come Full Circle" โดยประกาศว่า Maker Foundation ได้บรรลุภารกิจของตนแล้ว และจะสลายตัวในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า โดยมอบการควบคุมเต็มรูปแบบให้กับชุมชน และบรรลุเป้าหมายที่แท้จริง การกระจายอำนาจ

Stablecoin แบบกระจายอำนาจ – DAI คืออะไร?

DAI เป็นเหรียญเสถียรที่มีการกระจายอำนาจซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งสร้างขึ้นผ่านการมีหลักประกันมากเกินไปผ่าน Maker Protocol บน MakerDAO อุปทานทั้งหมดขึ้นอยู่กับมูลค่าของหลักประกันใน Maker Protocol ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 มีการสร้างเหรียญ DAI ทั้งหมดจำนวน 7,320,165,935 DAI ซึ่งอยู่ในอันดับที่สี่ของมูลค่าตลาดรวมในบรรดาเหรียญ stablecoin ทั้งหมด และทำให้เป็นเหรียญ stablecoin แบบกระจายอำนาจที่ใหญ่ที่สุดตามมูลค่าตลาด

ที่มา: CoinMarketCap

Stablecoin แบบกระจายอำนาจคืออะไรกันแน่? อะไรคือความแตกต่างระหว่าง Stablecoin แบบรวมศูนย์และแบบกระจายอำนาจ?

Stablecoins แบบกระจายอำนาจ

เหรียญ Stablecoin แบบกระจายอำนาจ โดยทั่วไปจะแบ่งออกเป็นประเภทอัลกอริธึมและประเภทที่มีหลักประกันมากเกินไป ถูกสร้างขึ้นผ่านชุดของอัลกอริธึมและการออกแบบสัญญาอัจฉริยะ แทนที่จะเป็นเอนทิตีที่รวมศูนย์ เหรียญเสถียรที่มีหลักประกันมากเกินไปไม่ได้ถูกสร้างขึ้นจากอากาศบางๆ พวกมันถูกสร้างขึ้นโดยการล็อคทรัพย์สินจำนวนหนึ่ง ในการกู้คืนสินทรัพย์ที่ถูกล็อค จะต้องทำลาย Stablecoins ที่มีหลักประกันมากเกินไปที่เกี่ยวข้อง อย่างไรก็ตาม เหรียญ Stablecoin แบบอัลกอริธึมล้วนๆ ถูกสร้างขึ้นผ่านกลไกที่ออกแบบไว้ล่วงหน้า และอาจมีข้อบกพร่องในการออกแบบ โดยที่ LUNA ขัดข้องเป็นกรณีคลาสสิก โดยที่ UST ติดอยู่กับ LUNA (จุดยึดที่สร้างขึ้นเอง)

เหรียญ Stablecoin แบบกระจายอำนาจที่โดดเด่น ได้แก่:

  • DAI: เหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไป สร้างขึ้นภายใน MakerDAO ของ Ethereum โดยการสร้างหลักประกันมากเกินไปในสินทรัพย์ที่กำหนด
  • UST: เหรียญเสถียรแบบอัลกอริธึมล้วนๆ บนบล็อกเชน Terra สร้างขึ้นโดยการเผา LUNA มูลค่า 1 ดอลลาร์เพื่อสร้าง 1 UST
  • FRAX: เหรียญเสถียรที่มีอัลกอริทึมและมีหลักประกันมากเกินไปจาก Frax Finance สร้างโดยอัลกอริทึมเพื่อเป็นหลักประกันอัตราส่วนของสินทรัพย์ที่กำหนดและ FXS (โทเค็นการกำกับดูแล)
  • AUSD: เหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไปบน AlpacaFinance ซึ่งสร้างขึ้นโดยการค้ำประกันเงินฝากใน AlpacaFinance

Stablecoins แบบรวมศูนย์

เหรียญที่มีเสถียรภาพแบบรวมศูนย์คือโทเค็นเข้ารหัสลับที่มีคุณลักษณะ "การยึดเกาะ" โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อตรึงกับสินทรัพย์นอกเครือข่ายบางส่วน โดยคงมูลค่าที่เท่ากัน เพื่อรักษาเสถียรภาพราคา เหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์จะได้รับการสนับสนุนจากสินทรัพย์นอกเครือข่าย ตัวอย่างเช่น สำหรับทุกๆ USDT ที่ออก Tether จะเตรียมเงินสำรองไว้หนึ่งดอลลาร์ เพื่อให้มั่นใจว่ามูลค่าของเหรียญมีเสถียรภาพและสินทรัพย์สนับสนุน ผู้ออกส่วนกลางมักจะว่าจ้างบริษัทบัญชีอิสระหรือหน่วยงานตรวจสอบเพื่อตรวจสอบบัญชีการดูแล

เหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์ที่โดดเด่นได้แก่:

  • USDT: เหรียญคงที่ของ Tether ตรึงไว้ที่ 1:1 กับดอลลาร์สหรัฐ พร้อมการรับประกันสำรอง 1:1 ที่อ้างสิทธิ์โดย Tether อย่างไรก็ตามรายละเอียดบัญชีทุนสำรองที่เกิดขึ้นจริงจะไม่ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ
  • USDC: เหรียญเสถียรที่มีหลักประกันเต็มรูปแบบซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ ออกและจัดการโดยกิจการร่วมค้าระหว่าง Circle และ Coinbase ตรวจสอบทุกเดือนโดย Grant Thornton
  • BUSD: เหรียญคงที่ตรึงกับดอลลาร์ 1:1 ได้รับการอนุมัติโดย NYDFS และออกโดยความร่วมมือกับ Paxos และ Binance มันเป็นเหรียญ stablecoin แรกที่มีแอปไคลเอนต์อิสระ และ BUSD หมุนเวียนแต่ละรายการจะได้รับการสนับสนุนด้วยเงินดอลลาร์ที่สอดคล้องกันในทุนสำรองของธนาคาร
  • TUSD: เหรียญ Stablecoin ที่เปิดตัวโดย TrustToken ซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐในอัตราส่วน 1:1 ตรวจสอบโดยบริษัททรัสต์บุคคลที่สามและบริษัทบัญชีอิสระ ซึ่งให้ความคุ้มครองทางกฎหมายที่แข็งแกร่งแก่ผู้ถือ

DAI ซึ่งเป็นเหรียญ stablecoin ที่มีการกระจายอำนาจที่มีหลักประกันมากเกินไป จะไม่เพิ่มมูลค่าโดยรวมของตลาด crypto เนื่องจากการสร้างเหรียญหมายถึงการล็อคสินทรัพย์หลักประกันที่เกินมูลค่าของ DAI ที่สร้างเสร็จ ทำให้สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน อย่างไรก็ตาม การสร้างเหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์สามารถเพิ่มมูลค่ารวมของตลาด crypto ได้ เนื่องจากเป็นสินทรัพย์ในโลกแห่งความเป็นจริง - สกุลเงิน fiat

DAI เกิดขึ้นได้อย่างไร? จะรักษาเสถียรภาพราคาได้อย่างไร? สามารถเพิ่มเลเวอเรจให้กับ DAI ได้อย่างไร?

กลไกการสร้าง

DAI สร้างโดยผู้ใช้ที่มีการค้ำประกันทรัพย์สินมากเกินไปผ่าน Maker Protocol ซึ่งทำได้ผ่าน Oasis.app ผู้ใช้สร้างห้องนิรภัยบน Oasis เพื่อล็อคสินทรัพย์ crypto เป็นหลักประกัน จากนั้นตัดสินใจจำนวน DAI ที่จะสร้าง โดยจำกัดให้น้อยกว่ามูลค่าหลักประกัน เมื่อไถ่ถอนหลักประกันจะต้องชำระค่าธรรมเนียมความมั่นคง Maker Protocol รองรับสินทรัพย์มากกว่า 20 รายการ เช่น ETH และ WBTC โดยมีอัตราส่วนหลักประกันและค่าธรรมเนียมความมั่นคงที่ควบคุมโดยความเสี่ยงด้านสินทรัพย์และผู้ถือ MKR ตัวอย่างเช่น หากต้องการสร้าง 1,000 DAI ผู้ใช้ต้องวางสัญญา ETH มูลค่า 1,700 ดอลลาร์ WBTC 1,750 ดอลลาร์ หรือ stETH 1,850 ดอลลาร์ โดยมีค่าธรรมเนียมความเสถียร 0.5%, 0.75% และ 0.75% ตามลำดับ ความสนใจที่สร้างขึ้นเป็นของ Maker Protocol ไม่ใช่ Oasis.app

ที่มา:Oasis.app

DAI รักษากลไกเสถียรภาพราคาอย่างไร

แม้ว่าได้รับการออกแบบมาให้ตรึงไว้ที่ 1:1 กับดอลลาร์สหรัฐ แต่ DAI ก็ยังสามารถเผชิญกับความแปรปรวนของราคาที่เกิดจากตลาดได้ ชุมชน MakerDAO ใช้ Dai Savings Rate (DSR) เพื่อสร้างสมดุลระหว่างอุปสงค์และอุปทานของตลาด ทำให้ผู้ใช้ DAI ทุกคนได้รับเงินออมโดยอัตโนมัติโดยการล็อก DAI ของตนไว้ในสัญญา DSR ของ Maker Protocol โดยไม่มีข้อกำหนดการฝากขั้นต่ำ และมีอิสระในการถอนออกที่ใดก็ได้ เวลา.

เมื่อราคาตลาดของ DAI เบี่ยงเบนไปจากเป้าหมายเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของตลาด ผู้ถือ MKR สามารถลงคะแนนให้ปรับ DSR เพื่อรักษาเสถียรภาพของราคาได้ ใครจ่ายดอกเบี้ยสำหรับสิ่งนี้?

ดอกเบี้ยของ DAI ครอบคลุมรายได้จากค่าธรรมเนียมเสถียรภาพของ MakerDAO หากรายได้ค่าธรรมเนียมความมั่นคงไม่ครอบคลุมค่าใช้จ่าย DSR ทั้งหมด การขาดแคลนจะถูกบันทึกเป็นหนี้สูญและครอบคลุมโดยการออก MKR เพิ่มเติม (โทเค็นการกำกับดูแลและแหล่งที่มาในการปรับโครงสร้างเงินทุนของ Maker Protocol) โดยผู้ถือ MKR จะกลายเป็นผู้ถือความเสี่ยง

จะใช้ประโยชน์จาก Maker Protocol ได้อย่างไร?

หลังจากสร้างห้องนิรภัยแล้ว ผู้ใช้สามารถยืม DAI เพิ่มเพื่อซื้อตำแหน่งหลักประกันเพิ่มเติมผ่านฟังก์ชัน Oasis Multiply โดยจ่ายดอกเบี้ยตามที่กำหนดโดยผู้ถือ MKR สิ่งนี้ช่วยให้ผู้ใช้ได้รับผลประโยชน์มากขึ้นจากมูลค่าสินทรัพย์หลักประกันที่เพิ่มขึ้น แต่ยังเผชิญกับความเสี่ยงในการชำระบัญชีที่สูงขึ้นหากมูลค่าสินทรัพย์ลดลง

ที่มา:Oasis.app

ผู้ใช้ยังสามารถเลือกที่จะขุด DAI และ USDC เข้าร่วมการขุดสภาพคล่องใน Uniswap V3 และยืม DAI จากการเลเวอเรจผ่าน Oasis.app เพื่อรับรางวัลการขุดสภาพคล่องที่สูงขึ้น

กลไกการชำระบัญชีของ DAI ทำงานอย่างไร

หลังจากที่ผู้ใช้สร้าง DAI แล้ว หากต้องการเรียกคืนเนื้อหาที่ถูกล็อคไว้ในห้องนิรภัย ผู้ใช้จะต้องส่งคืน DAI ซึ่งช่วยให้พวกเขาสามารถเรียกคืนสกุลเงินดิจิทัลที่มีหลักประกันจากห้องนิรภัยได้ DAI ที่ส่งคืนจะถูกทำลายโดยอัตโนมัติโดยโปรโตคอลเพื่อรักษาสมดุลระหว่างมูลค่าของหลักประกันและมูลค่าของ DAI

กลไกการชำระบัญชี

ทุกอย่างทำงานได้ตามปกติตราบใดที่ค่าของ DAI ที่สร้างโดยผู้ใช้ยังคงอยู่ในช่วงที่อนุญาตโดยอิงตามหลักประกันของพวกเขา อย่างไรก็ตาม หากมูลค่าของหลักประกันลดลง ส่งผลให้มูลค่าของ DAI ที่สร้างขึ้นสูงกว่าค่าสูงสุดที่อนุญาตโดยหลักประกัน การชำระบัญชีจะถูกทริกเกอร์ ตัวอย่างเช่น สมมติว่าอัตราส่วนหลักประกันสำหรับการสร้าง DAI ด้วย ETH คือ 2:1 และผู้ใช้สร้าง 1,000 DAI โดยใช้ ETH มูลค่า 4,000 ดอลลาร์ ในสถานการณ์สมมตินี้ ETH มูลค่า 4,000 เหรียญสหรัฐอาจทำให้สามารถขุดได้สูงถึง 2,000 DAI หากมูลค่าของ Ethereum ลดลงต่ำกว่า $2,000 มูลค่าของ 1,000 DAI ที่สร้างเสร็จจะเกินค่า DAI สูงสุดที่อนุญาตโดย Ethereum ซึ่งขณะนี้มีมูลค่าน้อยกว่า $2,000 ทำให้เกิดกระบวนการชำระบัญชี การชำระบัญชีหมายความว่าผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องส่งคืน DAI อีกต่อไป ห้องนิรภัยของพวกเขาถูกยึดในการประมูลหลักประกันเพื่อกู้คืน DAI ที่เป็นหนี้กับระบบ นอกจากนี้ ผู้ใช้ที่ถูกชำระบัญชีจะต้องชำระค่าปรับการชำระบัญชี ผู้ถือ MKR ของชุมชน Maker กำหนดบทลงโทษการชำระบัญชีที่แตกต่างกันสำหรับหลักประกันประเภทต่างๆ มูลค่าของหลักประกันที่ประมูลบวกค่าปรับการชำระบัญชีจะรวมอยู่ในกระบวนการประมูล

ขั้นตอนการประมูลประกอบด้วย 2 ระยะ คือ การประมูลหลักประกันและการประมูลย้อนกลับ:

  • การประมูลหลักประกัน: ในระยะแรกนี้ ผู้ประมูลจะเริ่มประมูลหลักประกันที่ประมูล ผู้เสนอราคาสูงสุดจะจ่าย DAI เพื่อให้ได้หลักประกันในราคาที่ต่ำกว่า โดยใช้ DAI ที่ซื้อคืนมาครอบคลุมหนี้คงค้างของ Vault และค่าปรับการชำระบัญชี
  • การประมูลหลักประกันแบบย้อนกลับ: หาก DAI ที่ได้รับจากระยะแรกเพียงพอที่จะชำระหนี้ในห้องนิรภัยและชำระค่าปรับการชำระบัญชี การประมูลจะย้ายไปที่ระยะที่สอง ในกรณีนี้ ผู้ประมูลจะเสนอราคาคงที่ของ DAI เพื่อนำหลักประกันออกไปน้อยลง เป้าหมายคือการอนุญาตให้เจ้าของห้องนิรภัยเดิมกู้คืนหลักประกันให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ขณะเดียวกันก็รับประกันว่าจะมีการชำระหนี้ DAI ทั้งหมดแล้ว

ขั้นตอนการประมูลมีดังนี้:
เมื่อการประมูลเฟสแรกเพียงพอที่จะชำระหนี้ได้ เฟสที่สองก็เริ่มต้นขึ้น

หากการประมูลขั้นแรกไม่เพียงพอที่จะชำระหนี้ ขั้นตอนที่สองจะไม่เริ่มต้นขึ้น และหนี้ที่ยังไม่ได้ชำระจะถูกครอบคลุมโดย Maker Buffer

แนวคิดใหม่ที่นี่คือ Maker Buffer มันคืออะไร?

Maker Buffer เป็นส่วนหนึ่งของโปรโตคอล Maker ซึ่งเป็นห้องนิรภัยที่ไม่มีใครเป็นเจ้าของ ค่าธรรมเนียมความเสถียรที่สร้างโดยผู้ใช้โปรโตคอลและกำไรจากการประมูล (เช่น บทลงโทษในการชำระบัญชี) จะไหลเข้าสู่ Maker Buffer หนี้ที่เกิดจากโปรโตคอล Maker (เช่น เงินไม่เพียงพอจากการประมูล) จะเป็นภาระของ Maker Buffer หากมี DAI ใน Maker Buffer ไม่เพียงพอต่อการชำระหนี้โปรโตคอล Maker กลไกการประมูลหนี้จะถูกทริกเกอร์

กลไกการประมูลหนี้: เมื่อ DAI ใน Maker Buffer ไม่เพียงพอที่จะครอบคลุมหนี้ของ Maker โปรโตคอลจะออก MKR มากเกินไปเพื่อเริ่มกระบวนการประมูล ผู้ประมูลสามารถใช้ DAI เพื่อเสนอราคาให้ MKR และ DAI ที่ได้รับจากการประมูลจะเข้าสู่ Maker Buffer เพื่อชำระหนี้

สิ่งนี้ทำให้เกิดคำถาม: สิ่งนี้จะไม่นำไปสู่การออกและการลดค่าเงิน MKR มากเกินไปหรือไม่

โปรโตคอล Maker มีกลไกการประมูลอื่นเพื่อป้องกันการออก MKR มากเกินไปอย่างรุนแรง - กลไกการประมูลส่วนเกิน

กลไกการประมูลส่วนเกิน: เมื่อ DAI ใน Maker Buffer สะสมถึงจำนวนหนึ่ง (กำหนดโดยการกำกับดูแลของ Maker) DAI ส่วนเกินจะถูกประมูลในการประมูลส่วนเกิน ในระหว่างการประมูลส่วนเกิน ผู้ประมูลใช้ MKR เพื่อเสนอราคาเป็นจำนวน DAI คงที่ ผู้เสนอราคาสูงสุดเป็นผู้ชนะ เมื่อการประมูลส่วนเกินสิ้นสุดลง MKR ที่ได้รับจากการประมูลจะถูกทำลายโดยอัตโนมัติโดยโปรโตคอล ซึ่งจะช่วยลดอุปทานทั้งหมดของ MKR

นี่อาจทำให้คุณสงสัยว่า:

Maker Protocol รู้ได้อย่างไรเมื่อสินทรัพย์ของฉันกำลังเผชิญกับการชำระบัญชี

โลกบล็อคเชนและโลกแห่งความจริงไม่ได้เชื่อมโยงถึงกัน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีสะพานเพื่อเชื่อมโยงทั้งสองโลก โปรโตคอล Maker รับราคาของสินทรัพย์เข้ารหัสเหล่านี้ในโลกแห่งความเป็นจริงได้อย่างไร สิ่งนี้สำเร็จได้ด้วยสิ่งที่เรียกว่า Price Oracle

ในโลกบล็อกเชน ออราเคิลไม่ใช่เครื่องจักรที่ใช้ในการทำนายอนาคต แต่เป็นเครื่องมือในการรับข้อมูลนอกเครือข่าย เนื่องจากสัญญาอัจฉริยะไม่สามารถดึงข้อมูลจากภายนอกบล็อคเชนได้ พวกเขาสามารถรับมันได้เพียงลำพังเท่านั้น

Price Oracle ที่เลือกโดยผู้ลงคะแนน MKR ประกอบด้วยกลุ่มของโหนดที่เชื่อถือได้ซึ่งให้ข้อมูลราคาแก่ระบบ Maker จำนวนโหนดในกลุ่มนี้ยังถูกควบคุมโดยผู้มีสิทธิเลือกตั้ง MKR เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้โจมตีควบคุมออราเคิลเหล่านี้ส่วนใหญ่ โปรโตคอล Maker จะรับข้อมูลราคาผ่าน Oracle Security Module (OSM) แทนที่จะรับโดยตรงจากออราเคิล Oracle Security Module เป็นเลเยอร์การป้องกันที่วางอยู่ระหว่างโหนด oracle และโปรโตคอล Maker ซึ่งจะทำให้การอัปเดตราคาล่าช้าไปหนึ่งชั่วโมง ในช่วงเวลานี้ หากพบว่า oracle ใด ๆ อยู่ภายใต้การควบคุมของผู้โจมตี ก็อาจถูกระงับโดยการป้อนข้อมูลฉุกเฉินหรือการลงคะแนนเสียงกำกับดูแลโดยผู้ถือ MKR ทั้งการตัดสินใจชะลอการป้อนราคาและหน่วยงานป้อนข้อมูลฉุกเฉินนั้นเป็นของผู้ถือ MKR

หลังจากสร้าง DAI แล้ว หลักประกันจะถูกล็อคไว้ในห้องนิรภัย Price Oracle ตรวจสอบว่ามูลค่าของหลักประกันถึงอัตราส่วนหลักประกันสูงสุดของ DAI หรือไม่ หากมูลค่าของหลักประกันเกินอัตราส่วนนี้ การประมูลการชำระบัญชีจะเริ่มขึ้น ฝ่ายที่ชำระบัญชีจะต้องเสียค่าปรับ และผู้ประมูลจะได้รับหลักประกันในราคาที่ต่ำกว่า หากรายได้จากการประมูลไม่เพียงพอที่จะครอบคลุมหนี้ โปรโตคอลจะรับภาระหนี้นั้น

Maker Protocol ปลอดภัยจริงหรือ?

ในโลกดิจิทัล ไม่มีโปรโตคอลหรือระบบใดที่ปลอดภัยอย่างแน่นอน นี่เป็นเรื่องจริงโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับโปรโตคอล DeFi ที่ออกแบบมาอย่างซับซ้อนซึ่งจัดการเงินทุนจำนวนมหาศาล ซึ่งช่องโหว่บางอย่างเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้

“การซื้อศูนย์ดอลลาร์” ของ MakerDAO?

ในช่วงเหตุการณ์ “12 มีนาคม” Black Swan เนื่องจากราคา ETH ลดลงอย่างมาก หลักประกันจำนวนมากในโปรโตคอล Maker จึงต่ำกว่าเกณฑ์การชำระบัญชี ทำให้เกิดกระบวนการประมูล อย่างไรก็ตาม เนื่องจากจำนวนธุรกรรมออนไลน์บนเครือข่าย Ethereum เพิ่มขึ้นอย่างกะทันหัน ซึ่งทำให้ค่าธรรมเนียม GAS พุ่งสูงขึ้น ธุรกรรมการชำระบัญชีที่ร้องขอโดยบอทการชำระบัญชีไม่สามารถดำเนินการได้ทันเวลา เนื่องจากการตั้งค่าค่าธรรมเนียม GAS ต่ำ สิ่งนี้นำไปสู่สถานการณ์ที่ผู้ชำระบัญชีซึ่งไม่มีคู่แข่งในการประมูลรายอื่นชนะการประมูลด้วยราคาเสนอ 0 DAI จากความล้มเหลวของกลไกการชำระบัญชีนี้ หลักประกัน ETH ที่ขายในราคาศูนย์จึงมีมูลค่า 8.32 ล้านดอลลาร์ นอกจากนี้ ระบบโปรโตคอล Maker ยังก่อให้เกิดหนี้เสียที่ไม่มีหลักประกันจำนวน 5.67 ล้าน DAI ซึ่งทำให้บัฟเฟอร์พูล DAI ว่างเปล่า เพื่อครอบคลุมหนี้เสียที่ไม่มีหลักประกันจำนวน 5.67 ล้าน DAI MakerDAO ได้เริ่มการประมูล MKR ครั้งแรกเพื่อจัดการกับปัญหาการขาดแคลน และปรับปรุงกลไกโปรโตคอลในภายหลังเพื่อป้องกันไม่ให้เหตุการณ์ที่คล้ายกันเกิดขึ้น จากเหตุการณ์นี้ เห็นได้ชัดว่าความสูญเสียที่ได้รับจาก MakerDAO ไม่ได้เกิดจากข้อบกพร่องในโปรโตคอล แต่เป็นข้อบกพร่องในการออกแบบกลไกการประมูล

“ปุ่มนิวเคลียร์” ของ MakerDAO

การปิดเครื่องฉุกเฉินคืออะไร?

สำหรับ Maker โปรโตคอล DeFi ที่ใหญ่ที่สุดในแง่ของจำนวนเงินที่เกี่ยวข้อง การมีมาตรการฉุกเฉินสำหรับสถานการณ์ที่รุนแรงถือเป็นสิ่งสำคัญ กลไกการปิดระบบฉุกเฉินทำหน้าที่เป็นแนวป้องกันสุดท้ายของ MakerDAO ในสถานการณ์ที่รุนแรง เช่น กิจกรรมการกำกับดูแลที่เป็นอันตราย การบุกรุกที่ผิดกฎหมาย ช่องโหว่ด้านความปลอดภัย และพฤติกรรมของตลาดที่ไม่มีเหตุผลเป็นเวลานาน เมื่อเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน ฟังก์ชันปกติของโปรโตคอล Maker จะถูกระงับ ผู้ใช้จะไม่สามารถวางหลักประกันหรือสร้าง DAI จากโปรโตคอล Maker ได้อีกต่อไป ระบบการชำระบัญชีจะช่วยให้มั่นใจได้ว่าผู้ถือ DAI สามารถแลกมูลค่าของหลักประกันที่เกี่ยวข้องได้ เพื่ออำนวยความสะดวกในการชำระบัญชีอย่างเป็นระเบียบ ผู้ถือ MKR จะตัดสินใจเกี่ยวกับระยะเวลารอก่อนจึงจะสามารถไถ่ถอนหลักประกันได้ เมื่อเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน ราคาจาก Oracle ประเภทหลักประกันทั้งหมดในระบบจะถูกระงับทันที และจะได้รับการประเมินว่าหลักประกันเพียงพอที่จะครอบคลุม DAI ที่คงค้างหรือไม่

มีสองวิธีในการเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน:

ออราเคิลฉุกเฉิน: ได้รับการแต่งตั้งโดยการโหวตของผู้ถือ MKR ออราเคิลฉุกเฉินนี้สามารถระงับฟีดราคาแต่ละรายการได้ (เช่น สำหรับ ETH และ BTC) และมีอำนาจในการสั่งการการปิดระบบฉุกเฉินเพียงฝ่ายเดียว ในสถานการณ์ที่รุนแรง ผู้ถือ MKR สามารถอนุญาตให้ oracle นี้เปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉินได้

โมดูลปิดระบบฉุกเฉิน (ESM): นี่เป็นกระบวนการเปิดใช้งานแบบกระจายอำนาจที่กำหนดให้ผู้ถือ MKR ต้องล็อก MKR ของตนในโมดูลเพื่อเริ่มต้น การปิดระบบฉุกเฉินจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อจำนวน MKR ที่ล็อคถึงเกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้าเท่านั้น ซึ่งจะถูกตัดสินโดยการโหวตของผู้ถือ MKR ข้อเสนอเบื้องต้นคือ 50,000 MKR

การปิดระบบฉุกเฉินดำเนินการผ่านสามขั้นตอน:

1.การปิด Maker Protocol: เมื่อเปิดใช้งาน ผู้ใช้จะไม่สามารถสร้าง Vaults ใหม่เพื่อสร้าง DAI หรือใช้งาน Vaults ที่มีอยู่ได้อีกต่อไป กลไกการป้อนราคายังหยุดทำงาน และหยุดการอัปเดตราคาสินทรัพย์ การหยุดนี้ทำให้มั่นใจได้ว่าผู้ใช้ทุกคนสามารถเรียกคืนมูลค่าสุทธิของสินทรัพย์ของตนได้ และเจ้าของห้องนิรภัยสามารถถอนหลักประกันได้ทันทีที่เกินขอบเขตการคุ้มครองหนี้ที่จำเป็น

2.กลไกการประมูลหลังการปิดระบบ: หลังจากเปิดใช้งาน การประมูลหลักประกันจะเริ่มต้นขึ้น โดยมีระยะเวลานานกว่าการประมูลปกติ ระยะเวลาจะถูกควบคุมโดยผู้ถือ MKR เพื่อให้แน่ใจว่าการประมูลทั้งหมดจะเสร็จสิ้นอย่างราบรื่นหลังจากสิ้นสุดการประมูล

3.ผู้ถือ DAI ไถ่ถอนหลักประกันที่เหลืออยู่: หลังการประมูล ผู้ถือ DAI สามารถไถ่ถอนหลักประกันในอัตราแลกเปลี่ยนคงที่โดยใช้ DAI และการตัดสินใจรีสตาร์ทระบบจะกระทำโดยผู้ถือ MKR

จากสิ่งที่เราได้เห็น MakerDAO ได้สัมผัสกับเหตุการณ์หงส์ดำ เรียนรู้จากเหตุการณ์ดังกล่าว และปรับปรุงกลไกการประมูล การมีอยู่ของกลไกการปิดระบบฉุกเฉินทำให้ MakerDAO มีความสามารถในการต่อสู้กับความเสี่ยงเชิงระบบในสถานการณ์ที่รุนแรง ทำให้โดยรวมค่อนข้างปลอดภัย

MKR คืออะไร? MKR สามารถใช้ทำอะไรได้บ้าง?

MKR คือโทเค็นการกำกับดูแลและแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนสำหรับโปรโตคอล Maker ในช่วงเริ่มต้นของโปรโตคอล Maker มียอดรวม 1,000,000 MKR อุปทานรวมของ MKR ผันผวนตามการทำงานของระบบโปรโตคอล

ในฐานะโทเค็นการกำกับดูแล ผู้ถือ MKR สามารถใช้ MKR เพื่อลงคะแนนในประเด็นการกำกับดูแลที่เกี่ยวข้องกับ MakerDAO โดยทั่วไปการลงคะแนนจะเกี่ยวข้องกับการแก้ไขพารามิเตอร์ภายในของโปรโตคอล Maker เช่น มูลค่าหลักประกันและอัตราส่วนการสร้าง/สภาพคล่องของ DAI (อัตราส่วนสภาพคล่อง) อัตราโทษการชำระบัญชี (การลงโทษสภาพคล่อง) อัตราดอกเบี้ยเงินฝาก DAI Savings Rate (DSR) การประมูล พารามิเตอร์กลไก (การเพิ่มราคาเสนอ ระยะเวลาการประมูล ช่วงราคาประมูล ฯลฯ) ซึ่งสินทรัพย์เข้ารหัสลับสามารถใช้เป็นหลักประกันได้ และการเลือกโหนด oracle

ในฐานะแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนสำหรับโปรโตคอล Maker เมื่อมีการขาดดุลหนี้ใน Maker Buffer (แหล่งบัฟเฟอร์ของโปรโตคอล) ระบบจะออก MKR เพิ่มเติมเพื่อระดมทุนสำหรับการชำระหนี้ ในทางกลับกัน เมื่อเงินทุนใน Maker Buffer เกินจำนวนที่กำหนด (กำหนดโดยผู้ถือ MKR) DAI จะถูกประมูลเพื่อซื้อ MKR คืน จากนั้นจะถูกทำลาย

MakerDAO ได้รับการควบคุมแบบกระจายอำนาจหรือโดยคณาธิปไตยหรือไม่?

ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2565 อุปทานรวมของ MKR คือ 977,631.04 จัดขึ้นในที่อยู่ 86,785 แห่ง

ที่มา:etherscan

ปรากฏการณ์ที่น่าสนใจเกิดขึ้นเมื่อตรวจสอบการกระจายของโทเค็น MKR แม้จะถือครองโดยที่อยู่ 86,785 แห่ง แต่ 100 อันดับแรกเป็นเจ้าของ 83.41% ของ MKR ทั้งหมด การกระจุกตัวของความมั่งคั่งนี้ไม่ใช่เรื่องแปลก โดยสะท้อนโลกแห่งความเป็นจริงที่คนกลุ่มน้อยควบคุมความมั่งคั่งส่วนสำคัญ ตามที่รายงานโดย BBC News ในปี 2018: “คนที่รวยที่สุดในโลก 1% จะได้รับความมั่งคั่ง 82%”

ที่มา: ข่าวบีบีซี

MKR ที่มีความเข้มข้นสูงก่อให้เกิดความเสี่ยงอะไรบ้างสำหรับ MakerDAO

การที่ MKR เข้มข้นสามารถนำไปสู่การกำกับดูแลแบบผู้มีอำนาจของ MakerDAO โดยมีบุคคลเพียงไม่กี่คนที่ควบคุมการกำกับดูแลของตน

ก่อนอื่น มาทำความเข้าใจกระบวนการเสนอการกำกับดูแลของ MakerDAO กันก่อน

กระบวนการกำกับดูแลของ Maker แบ่งออกเป็นสองขั้นตอน: การลงคะแนนข้อเสนอและการลงคะแนนการดำเนินการ ในทางเทคนิค การเปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์ภายในของ Maker Protocol จะดำเนินการผ่านสัญญาข้อเสนอ ซึ่งแต่ละรายการได้รับการออกแบบมาสำหรับการดำเนินการกำกับดูแลตั้งแต่หนึ่งรายการขึ้นไป การลงคะแนนเสียงทั้งหมดได้รับการจัดการโดยสัญญาเหล่านี้ หลังจากผ่านการลงคะแนนการดำเนินการแล้ว สัญญาข้อเสนอจะประกาศการเปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์ของโปรโตคอล เนื่องจากสัญญาเหล่านี้เป็นการใช้งานครั้งเดียว จึงล้าสมัยหลังจากดำเนินการ และต้องสร้างสัญญาอัจฉริยะใหม่สำหรับข้อเสนอที่ตามมา

การเปลี่ยนแปลงตัวแปรการกำกับดูแลของ Maker Protocol ไม่จำเป็นต้องมีผลทันทีหลังจากการอนุมัติการลงคะแนนเสียงการดำเนินการ หากผู้ลงคะแนนเปิดใช้งานโมดูลรักษาความปลอดภัยการกำกับดูแล (GSM) การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้จะล่าช้า (ตามระยะเวลาที่กำหนดโดยผู้ถือ MKR) ความล่าช้านี้ทำให้ผู้ถือ MKR สามารถตอบสนองได้ ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดกลไกการปิดระบบฉุกเฉินเพื่อต่อต้านข้อเสนอการกำกับดูแลที่เป็นอันตราย (เช่น ข้อเสนอที่เปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์หลักประกันกับนโยบายการเงินในปัจจุบัน หรือปิดการใช้งานกลไกด้านความปลอดภัย)

โดยสรุป กระบวนการกำกับดูแลของ MakerDAO เกี่ยวข้องกับการสร้างฉันทามติในชุมชน การเริ่มการลงคะแนนการดำเนินการ และการสร้างสัญญาข้อเสนอ ผู้ลงคะแนนสามารถเลือกที่จะเปิดใช้งาน GSM เพื่อชะลอการเปิดใช้งานการเปลี่ยนแปลงที่ได้รับอนุมัติ ทำให้ผู้ถือ MKR จำนวนมากขึ้นสามารถมีส่วนร่วมในการอภิปรายหรือการดำเนินการเพิ่มเติม เช่น การคัดค้านผลการลงคะแนนเสียง หรือการเริ่มต้นการปิดระบบฉุกเฉิน

จากการสังเกตการกำกับดูแลที่แท้จริงของ MakerDAO ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 ในข้อเสนอการกำกับดูแลล่าสุด เราสังเกตเห็นรูปแบบหนึ่ง

บุคคลน้อยกว่า 20 คนมีส่วนร่วมในการลงคะแนนเสียงอย่างแข็งขันและสามารถมีอิทธิพลต่อผลลัพธ์อย่างมีนัยสำคัญ ผู้ลงคะแนนสี่อันดับแรกเพียงอย่างเดียวมักมีสัดส่วนมากกว่า 50% ของคะแนนเสียงทั้งหมด ซึ่งเพียงพอที่จะตัดสินผลลัพธ์ของข้อเสนอและแก้ไขพารามิเตอร์ภายในของ Maker Protocol ในการลงคะแนนเสียงบางส่วน บุคคลเพียงคนเดียวสามารถมีบทบาทชี้ขาดได้

ในระดับหนึ่ง MakerDAO ถือได้ว่าเป็นผู้มีอำนาจมากกว่าระบบการกำกับดูแลแบบกระจายอำนาจอย่างแท้จริง นี่ไม่ใช่เรื่องแปลกและอาจเกิดจากการขาดความสนใจในการมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลโดยทั่วไปหรือค่าใช้จ่ายสูงของ MKR ทำให้การมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลของ MakerDAO เป็นข้อห้าม ในขณะที่ผู้ถือ MKR จำนวนมาก พร้อมด้วย "ปลาวาฬ" ของ MKR อื่นๆ สามารถควบคุมโปรโตคอล Maker ได้อย่างสมบูรณ์ และแม้แต่ผู้ถือ MKR อันดับต้นๆ ก็มีอำนาจเพียงพอที่จะเริ่มต้นการปิดระบบฉุกเฉินเพียงฝ่ายเดียว โดยทั่วไปแล้ว การกระทำดังกล่าวจะไม่เป็นประโยชน์ต่อ MKR ผู้ถือเอง การพัฒนา MakerDAO แสดงให้เห็นถึงผลประโยชน์ร่วมกันของผู้ถือ MKR

ข้อสงวนสิทธิ์:

  1. บทความนี้ทำซ้ำจาก [Buidler DAO] และลิขสิทธิ์เป็นของผู้เขียนต้นฉบับ [菠菜菠菜 | สมาคมวิจัยการลงทุน-นักวิจัย] หากมีการคัดค้านการทำซ้ำ โปรดติดต่อทีมงาน Gate Learn และทีมงานจะดำเนินการทันทีตามขั้นตอนที่เกี่ยวข้อง
  2. ข้อสงวนสิทธิ์: มุมมองและความคิดเห็นที่แสดงในบทความนี้เป็นเพียงมุมมองส่วนตัวของผู้เขียนเท่านั้น และไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุนใดๆ
  3. บทความเวอร์ชันภาษาอื่นๆ ได้รับการแปลโดยทีมงาน Gate Learn โดยไม่กล่าวถึง Gate.io จะไม่ได้รับอนุญาตให้คัดลอก เผยแพร่ หรือลอกเลียนแบบบทความที่แปลแล้ว

MakerDAO: DAPP ที่ "บ้าที่สุด" ของ Ethereum

มือใหม่Nov 22, 2023
MakerDAO ก่อตั้งขึ้นในฐานะหนึ่งใน DAO แรกๆ บน Ethereum โดยเปิดตัว DAI เหรียญเสถียรแบบกระจายอำนาจ ด้วยการสร้างระบบที่ช่วยลดความเสี่ยงในการดูแลแบบรวมศูนย์ ทำให้ได้ปฏิวัติวงการ DeFi บทความนี้นำเสนอการสำรวจประวัติในช่วงแรกๆ ของ MakerDAO กลไกสำคัญ คุณลักษณะด้านความปลอดภัย และภาพรวมการกำกับดูแลในปัจจุบันอย่างครอบคลุม
MakerDAO: DAPP ที่ "บ้าที่สุด" ของ Ethereum

เหตุใด MakerDAO จึงถูกเรียกว่า DAPP ที่ "บ้าที่สุด" บน Ethereum

ในการให้สัมภาษณ์กับ Vitalik Buterin พิธีกรถามว่า “แอพพลิเคชั่น Ethereum ที่บ้าที่สุดที่คุณเคยเจอเมื่อเร็วๆ นี้คืออะไร” คำตอบของ Vitalik Buterin คือ “ฉันรู้สึกประทับใจกับ MakerDAO อย่างแน่นอน”

MakerDAO เป็นองค์กร DAO แห่งแรกที่ก่อตั้งขึ้นบน Ethereum ในแง่ของการเริ่มต้นมากกว่าการเปิดตัวผลิตภัณฑ์ ตามวันเปิดตัวผลิตภัณฑ์ DAO แรกที่ได้รับการยอมรับบน Ethereum คือ “The DAO” ในตลาด Stablecoin นั้น DAI ครองอันดับหนึ่งในแง่ของขนาดการใช้งาน ในกลุ่ม Stablecoin ที่มีการกระจายอำนาจ นอกจากนี้ ในภาค DeFi นั้น MakerDAO ยังมีบทบาทในการเปลี่ยนแปลงอีกด้วย กลไกการค้ำประกันมากเกินไปของ MakerDAO ช่วยลดความเสี่ยงของ "การทำเหรียญที่ไม่ได้รับการสนับสนุน" และทำงานเป็นระบบออนไลน์เต็มรูปแบบ ซึ่งช่วยขจัดความเสี่ยงที่เกี่ยวข้องกับการดูแลแบบรวมศูนย์

  • MakerDAO ดำเนินการบน Ethereum โดยบูรณาการเหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไป การให้กู้ยืม การจัดเก็บ และการกำกับดูแลและการพัฒนาผู้ใช้ร่วมกัน โดยจัดประเภทเป็นโครงการ DeFi นอกจากนี้ยังมี Total Value Locked (TVL) ที่สูงที่สุดในบรรดาโครงการ DeFi ที่ใช้ Ethereum โดยพื้นฐานแล้ว MakerDAO มุ่งเน้นไปที่ Maker Protocol ซึ่งอนุญาตให้ผู้ใช้สร้างเหรียญ stablecoin แบบกระจายอำนาจ DAI ซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ DAI รักษาเสถียรภาพของราคาผ่านการมีหลักประกันมากเกินไปและการปรับ DAI Savings Rate (DSR)
  • หากมูลค่าของ DAI ที่สร้างโดยผู้ใช้เกินกว่ามูลค่าหลักประกันที่กำหนดโดย Maker Protocol ผู้ใช้จะต้องเผชิญกับการประมูลการชำระบัญชีและชำระค่าปรับการชำระบัญชี หากจำนวนเงินในการประมูลครอบคลุมหนี้ ก็จะเข้าสู่การประมูลระยะที่ 2 เพื่อให้แน่ใจว่าหนี้ที่ถูกชำระบัญชีจะสามารถเรียกคืนหลักประกันได้มากขึ้น หากหนี้มีมากกว่าทรัพย์สิน Maker Protocol จะดูดซับหนี้คงค้าง MakerDAO เคยเผชิญกับเหตุการณ์ "การซื้อเป็นศูนย์" แต่ข้อบกพร่องไม่ได้อยู่ในโปรโตคอล แต่อยู่ในพารามิเตอร์กลไกการชำระบัญชี MakerDAO มีระบบตอบสนองฉุกเฉินเพื่อป้องกันความเสี่ยงเชิงระบบ
  • MKR เป็นโทเค็นการกำกับดูแลของ Maker Protocol และยังเป็นแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนอีกด้วย การถือครอง MKR ช่วยให้สามารถมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลของ MakerDAO เมื่อ Maker Protocol เผชิญกับการล้มละลาย จะมีการสร้าง MKR เพิ่มเติมสำหรับการประมูลเพื่อครอบคลุมหนี้ เมื่อเงินทุนในคลัง Maker Protocol ถึงจำนวนหนึ่ง DAI จะถูกประมูลเพื่อซื้อคืนและเผา MKR
  • ระบบการกำกับดูแลของ MakerDAO กำลังแสดงแนวโน้มการรวมศูนย์ MKR ที่มีความเข้มข้นสูงทำให้ MakerDAO เข้าสู่การกำกับดูแลแบบ "ผู้มีอำนาจ" โดยที่อยู่ 100 อันดับแรกถือครอง 83.41% ของอุปทาน MKR ทั้งหมด

MakerDAO: ราชาแห่ง DeFi

MakerDAO คืออะไร?

MakerDAO เป็นโปรเจ็กต์ที่ทำงานบนบล็อกเชน Ethereum ซึ่งครอบคลุมเหรียญเสถียรที่มีหลักประกันมากเกินไป การให้กู้ยืม การออม และการกำกับดูแลและการพัฒนาผู้ใช้ที่ใช้ร่วมกัน หัวใจของ MakerDAO คือ Maker Protocol หรือที่เรียกว่าระบบ Multi-Collateral Dai (MCD) สิ่งนี้ช่วยให้ผู้ใช้สามารถสร้าง DAI ของเหรียญเสถียรแบบกระจายอำนาจโดยใช้สินทรัพย์ที่ได้รับการอนุมัติโดยโปรโตคอลเป็นหลักประกัน ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 Total Value Locked (TVL) ของ MakerDAO อยู่ที่ 8.03 พันล้านดอลลาร์ ซึ่งสร้างความมั่นคงให้เป็นผู้นำในภาค DeFi

แหล่งข้อมูล: DeFiLlama

MakerDAO ก่อตั้งขึ้นมาได้อย่างไร?

ก่อนการถือกำเนิดของ Ethereum ในปี 2014 Rune Christensen เป็นสมาชิกที่กระตือรือร้นของชุมชน Bitshares เขาได้สำรวจแนวคิดในการแนะนำ DAI ที่มีเสถียรภาพบนแพลตฟอร์ม BitShares อย่างไรก็ตาม Rune Christensen ตระหนักว่าเครือข่าย Bitcoin ไม่เพียงพอที่จะรองรับระบบการเงินที่ซับซ้อน ในที่สุดเขาก็หันไปหา Ethereum ซึ่งมักเรียกกันว่า "คอมพิวเตอร์โลก" ต่างจาก Bitcoin ซึ่งมีภาษาสคริปต์ที่จำกัดมาก Ethereum นั้นเป็นบล็อคเชนที่สามารถตั้งโปรแกรมได้ในระดับสากล มันใช้งานเครื่องเสมือนที่สามารถรันโค้ดใด ๆ ก็ได้ โดยไม่คำนึงถึงความซับซ้อน ความสามารถนี้ทำให้สามารถใช้งานสัญญาอัจฉริยะบน Ethereum ได้

ในเดือนมีนาคม 2013 Rune Christensen ผู้ก่อตั้ง MakerDAO ได้นำเสนอวิสัยทัศน์ของเขาสำหรับ Maker สู่สายตาชาวโลกเป็นครั้งแรกผ่านทาง Reddit นั่นคือ เพื่อสร้างสกุลเงินดอลลาร์ที่มีเสถียรภาพซึ่งได้รับการสนับสนุนโดย Ethereum

  • ในปี 2014 MakerDAO ได้รับการก่อตั้งขึ้นอย่างเป็นทางการในฐานะองค์กรอิสระแบบกระจายอำนาจแห่งแรกบน Ethereum (วันที่ก่อตั้ง)
  • ในเดือนมีนาคม 2558 ต้นแบบของโปรโตคอล Maker ถือกำเนิดขึ้น ผู้ก่อตั้ง Rune Christensen แบ่งปันการออกแบบโปรโตคอล รหัสสัญญา และส่วนหน้าการทดสอบกับสมาชิกของชุมชน Ethereum รวมถึง Vitalik Buterin บน Reddit
  • ระหว่างปี 2015 ถึง 2017 นักพัฒนาจากทั่วโลกเริ่มการทำซ้ำครั้งแรกของโค้ด สถาปัตยกรรม และเอกสารประกอบ ภายในกลางปี 2559 MakerDAO ได้เปิดตัวการแลกเปลี่ยนแบบกระจายอำนาจครั้งแรกบน Ethereum: OasisDEX (ปัจจุบันคือ Oasis.app)
  • ในเดือนธันวาคม 2017 MakerDAO ได้เปิดตัวสมุดปกขาว MakerDAO เวอร์ชันแรกบน Ethereum อย่างเป็นทางการ โดยนำเสนอระบบ DAI stablecoin เมื่อวันที่ 20 กรกฎาคม 2021 ผู้ก่อตั้ง Rune Christensen เผยแพร่บล็อกโพสต์ชื่อ "MakerDAO Has Come Full Circle" โดยประกาศว่า Maker Foundation ได้บรรลุภารกิจของตนแล้ว และจะสลายตัวในอีกไม่กี่เดือนข้างหน้า โดยมอบการควบคุมเต็มรูปแบบให้กับชุมชน และบรรลุเป้าหมายที่แท้จริง การกระจายอำนาจ

Stablecoin แบบกระจายอำนาจ – DAI คืออะไร?

DAI เป็นเหรียญเสถียรที่มีการกระจายอำนาจซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ ซึ่งสร้างขึ้นผ่านการมีหลักประกันมากเกินไปผ่าน Maker Protocol บน MakerDAO อุปทานทั้งหมดขึ้นอยู่กับมูลค่าของหลักประกันใน Maker Protocol ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 มีการสร้างเหรียญ DAI ทั้งหมดจำนวน 7,320,165,935 DAI ซึ่งอยู่ในอันดับที่สี่ของมูลค่าตลาดรวมในบรรดาเหรียญ stablecoin ทั้งหมด และทำให้เป็นเหรียญ stablecoin แบบกระจายอำนาจที่ใหญ่ที่สุดตามมูลค่าตลาด

ที่มา: CoinMarketCap

Stablecoin แบบกระจายอำนาจคืออะไรกันแน่? อะไรคือความแตกต่างระหว่าง Stablecoin แบบรวมศูนย์และแบบกระจายอำนาจ?

Stablecoins แบบกระจายอำนาจ

เหรียญ Stablecoin แบบกระจายอำนาจ โดยทั่วไปจะแบ่งออกเป็นประเภทอัลกอริธึมและประเภทที่มีหลักประกันมากเกินไป ถูกสร้างขึ้นผ่านชุดของอัลกอริธึมและการออกแบบสัญญาอัจฉริยะ แทนที่จะเป็นเอนทิตีที่รวมศูนย์ เหรียญเสถียรที่มีหลักประกันมากเกินไปไม่ได้ถูกสร้างขึ้นจากอากาศบางๆ พวกมันถูกสร้างขึ้นโดยการล็อคทรัพย์สินจำนวนหนึ่ง ในการกู้คืนสินทรัพย์ที่ถูกล็อค จะต้องทำลาย Stablecoins ที่มีหลักประกันมากเกินไปที่เกี่ยวข้อง อย่างไรก็ตาม เหรียญ Stablecoin แบบอัลกอริธึมล้วนๆ ถูกสร้างขึ้นผ่านกลไกที่ออกแบบไว้ล่วงหน้า และอาจมีข้อบกพร่องในการออกแบบ โดยที่ LUNA ขัดข้องเป็นกรณีคลาสสิก โดยที่ UST ติดอยู่กับ LUNA (จุดยึดที่สร้างขึ้นเอง)

เหรียญ Stablecoin แบบกระจายอำนาจที่โดดเด่น ได้แก่:

  • DAI: เหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไป สร้างขึ้นภายใน MakerDAO ของ Ethereum โดยการสร้างหลักประกันมากเกินไปในสินทรัพย์ที่กำหนด
  • UST: เหรียญเสถียรแบบอัลกอริธึมล้วนๆ บนบล็อกเชน Terra สร้างขึ้นโดยการเผา LUNA มูลค่า 1 ดอลลาร์เพื่อสร้าง 1 UST
  • FRAX: เหรียญเสถียรที่มีอัลกอริทึมและมีหลักประกันมากเกินไปจาก Frax Finance สร้างโดยอัลกอริทึมเพื่อเป็นหลักประกันอัตราส่วนของสินทรัพย์ที่กำหนดและ FXS (โทเค็นการกำกับดูแล)
  • AUSD: เหรียญ stablecoin ที่มีหลักประกันมากเกินไปบน AlpacaFinance ซึ่งสร้างขึ้นโดยการค้ำประกันเงินฝากใน AlpacaFinance

Stablecoins แบบรวมศูนย์

เหรียญที่มีเสถียรภาพแบบรวมศูนย์คือโทเค็นเข้ารหัสลับที่มีคุณลักษณะ "การยึดเกาะ" โดยมีจุดมุ่งหมายเพื่อตรึงกับสินทรัพย์นอกเครือข่ายบางส่วน โดยคงมูลค่าที่เท่ากัน เพื่อรักษาเสถียรภาพราคา เหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์จะได้รับการสนับสนุนจากสินทรัพย์นอกเครือข่าย ตัวอย่างเช่น สำหรับทุกๆ USDT ที่ออก Tether จะเตรียมเงินสำรองไว้หนึ่งดอลลาร์ เพื่อให้มั่นใจว่ามูลค่าของเหรียญมีเสถียรภาพและสินทรัพย์สนับสนุน ผู้ออกส่วนกลางมักจะว่าจ้างบริษัทบัญชีอิสระหรือหน่วยงานตรวจสอบเพื่อตรวจสอบบัญชีการดูแล

เหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์ที่โดดเด่นได้แก่:

  • USDT: เหรียญคงที่ของ Tether ตรึงไว้ที่ 1:1 กับดอลลาร์สหรัฐ พร้อมการรับประกันสำรอง 1:1 ที่อ้างสิทธิ์โดย Tether อย่างไรก็ตามรายละเอียดบัญชีทุนสำรองที่เกิดขึ้นจริงจะไม่ถูกเปิดเผยต่อสาธารณะ
  • USDC: เหรียญเสถียรที่มีหลักประกันเต็มรูปแบบซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐ ออกและจัดการโดยกิจการร่วมค้าระหว่าง Circle และ Coinbase ตรวจสอบทุกเดือนโดย Grant Thornton
  • BUSD: เหรียญคงที่ตรึงกับดอลลาร์ 1:1 ได้รับการอนุมัติโดย NYDFS และออกโดยความร่วมมือกับ Paxos และ Binance มันเป็นเหรียญ stablecoin แรกที่มีแอปไคลเอนต์อิสระ และ BUSD หมุนเวียนแต่ละรายการจะได้รับการสนับสนุนด้วยเงินดอลลาร์ที่สอดคล้องกันในทุนสำรองของธนาคาร
  • TUSD: เหรียญ Stablecoin ที่เปิดตัวโดย TrustToken ซึ่งผูกกับดอลลาร์สหรัฐในอัตราส่วน 1:1 ตรวจสอบโดยบริษัททรัสต์บุคคลที่สามและบริษัทบัญชีอิสระ ซึ่งให้ความคุ้มครองทางกฎหมายที่แข็งแกร่งแก่ผู้ถือ

DAI ซึ่งเป็นเหรียญ stablecoin ที่มีการกระจายอำนาจที่มีหลักประกันมากเกินไป จะไม่เพิ่มมูลค่าโดยรวมของตลาด crypto เนื่องจากการสร้างเหรียญหมายถึงการล็อคสินทรัพย์หลักประกันที่เกินมูลค่าของ DAI ที่สร้างเสร็จ ทำให้สินทรัพย์ไม่หมุนเวียน อย่างไรก็ตาม การสร้างเหรียญ stablecoin แบบรวมศูนย์สามารถเพิ่มมูลค่ารวมของตลาด crypto ได้ เนื่องจากเป็นสินทรัพย์ในโลกแห่งความเป็นจริง - สกุลเงิน fiat

DAI เกิดขึ้นได้อย่างไร? จะรักษาเสถียรภาพราคาได้อย่างไร? สามารถเพิ่มเลเวอเรจให้กับ DAI ได้อย่างไร?

กลไกการสร้าง

DAI สร้างโดยผู้ใช้ที่มีการค้ำประกันทรัพย์สินมากเกินไปผ่าน Maker Protocol ซึ่งทำได้ผ่าน Oasis.app ผู้ใช้สร้างห้องนิรภัยบน Oasis เพื่อล็อคสินทรัพย์ crypto เป็นหลักประกัน จากนั้นตัดสินใจจำนวน DAI ที่จะสร้าง โดยจำกัดให้น้อยกว่ามูลค่าหลักประกัน เมื่อไถ่ถอนหลักประกันจะต้องชำระค่าธรรมเนียมความมั่นคง Maker Protocol รองรับสินทรัพย์มากกว่า 20 รายการ เช่น ETH และ WBTC โดยมีอัตราส่วนหลักประกันและค่าธรรมเนียมความมั่นคงที่ควบคุมโดยความเสี่ยงด้านสินทรัพย์และผู้ถือ MKR ตัวอย่างเช่น หากต้องการสร้าง 1,000 DAI ผู้ใช้ต้องวางสัญญา ETH มูลค่า 1,700 ดอลลาร์ WBTC 1,750 ดอลลาร์ หรือ stETH 1,850 ดอลลาร์ โดยมีค่าธรรมเนียมความเสถียร 0.5%, 0.75% และ 0.75% ตามลำดับ ความสนใจที่สร้างขึ้นเป็นของ Maker Protocol ไม่ใช่ Oasis.app

ที่มา:Oasis.app

DAI รักษากลไกเสถียรภาพราคาอย่างไร

แม้ว่าได้รับการออกแบบมาให้ตรึงไว้ที่ 1:1 กับดอลลาร์สหรัฐ แต่ DAI ก็ยังสามารถเผชิญกับความแปรปรวนของราคาที่เกิดจากตลาดได้ ชุมชน MakerDAO ใช้ Dai Savings Rate (DSR) เพื่อสร้างสมดุลระหว่างอุปสงค์และอุปทานของตลาด ทำให้ผู้ใช้ DAI ทุกคนได้รับเงินออมโดยอัตโนมัติโดยการล็อก DAI ของตนไว้ในสัญญา DSR ของ Maker Protocol โดยไม่มีข้อกำหนดการฝากขั้นต่ำ และมีอิสระในการถอนออกที่ใดก็ได้ เวลา.

เมื่อราคาตลาดของ DAI เบี่ยงเบนไปจากเป้าหมายเนื่องจากการเปลี่ยนแปลงของตลาด ผู้ถือ MKR สามารถลงคะแนนให้ปรับ DSR เพื่อรักษาเสถียรภาพของราคาได้ ใครจ่ายดอกเบี้ยสำหรับสิ่งนี้?

ดอกเบี้ยของ DAI ครอบคลุมรายได้จากค่าธรรมเนียมเสถียรภาพของ MakerDAO หากรายได้ค่าธรรมเนียมความมั่นคงไม่ครอบคลุมค่าใช้จ่าย DSR ทั้งหมด การขาดแคลนจะถูกบันทึกเป็นหนี้สูญและครอบคลุมโดยการออก MKR เพิ่มเติม (โทเค็นการกำกับดูแลและแหล่งที่มาในการปรับโครงสร้างเงินทุนของ Maker Protocol) โดยผู้ถือ MKR จะกลายเป็นผู้ถือความเสี่ยง

จะใช้ประโยชน์จาก Maker Protocol ได้อย่างไร?

หลังจากสร้างห้องนิรภัยแล้ว ผู้ใช้สามารถยืม DAI เพิ่มเพื่อซื้อตำแหน่งหลักประกันเพิ่มเติมผ่านฟังก์ชัน Oasis Multiply โดยจ่ายดอกเบี้ยตามที่กำหนดโดยผู้ถือ MKR สิ่งนี้ช่วยให้ผู้ใช้ได้รับผลประโยชน์มากขึ้นจากมูลค่าสินทรัพย์หลักประกันที่เพิ่มขึ้น แต่ยังเผชิญกับความเสี่ยงในการชำระบัญชีที่สูงขึ้นหากมูลค่าสินทรัพย์ลดลง

ที่มา:Oasis.app

ผู้ใช้ยังสามารถเลือกที่จะขุด DAI และ USDC เข้าร่วมการขุดสภาพคล่องใน Uniswap V3 และยืม DAI จากการเลเวอเรจผ่าน Oasis.app เพื่อรับรางวัลการขุดสภาพคล่องที่สูงขึ้น

กลไกการชำระบัญชีของ DAI ทำงานอย่างไร

หลังจากที่ผู้ใช้สร้าง DAI แล้ว หากต้องการเรียกคืนเนื้อหาที่ถูกล็อคไว้ในห้องนิรภัย ผู้ใช้จะต้องส่งคืน DAI ซึ่งช่วยให้พวกเขาสามารถเรียกคืนสกุลเงินดิจิทัลที่มีหลักประกันจากห้องนิรภัยได้ DAI ที่ส่งคืนจะถูกทำลายโดยอัตโนมัติโดยโปรโตคอลเพื่อรักษาสมดุลระหว่างมูลค่าของหลักประกันและมูลค่าของ DAI

กลไกการชำระบัญชี

ทุกอย่างทำงานได้ตามปกติตราบใดที่ค่าของ DAI ที่สร้างโดยผู้ใช้ยังคงอยู่ในช่วงที่อนุญาตโดยอิงตามหลักประกันของพวกเขา อย่างไรก็ตาม หากมูลค่าของหลักประกันลดลง ส่งผลให้มูลค่าของ DAI ที่สร้างขึ้นสูงกว่าค่าสูงสุดที่อนุญาตโดยหลักประกัน การชำระบัญชีจะถูกทริกเกอร์ ตัวอย่างเช่น สมมติว่าอัตราส่วนหลักประกันสำหรับการสร้าง DAI ด้วย ETH คือ 2:1 และผู้ใช้สร้าง 1,000 DAI โดยใช้ ETH มูลค่า 4,000 ดอลลาร์ ในสถานการณ์สมมตินี้ ETH มูลค่า 4,000 เหรียญสหรัฐอาจทำให้สามารถขุดได้สูงถึง 2,000 DAI หากมูลค่าของ Ethereum ลดลงต่ำกว่า $2,000 มูลค่าของ 1,000 DAI ที่สร้างเสร็จจะเกินค่า DAI สูงสุดที่อนุญาตโดย Ethereum ซึ่งขณะนี้มีมูลค่าน้อยกว่า $2,000 ทำให้เกิดกระบวนการชำระบัญชี การชำระบัญชีหมายความว่าผู้ใช้ไม่จำเป็นต้องส่งคืน DAI อีกต่อไป ห้องนิรภัยของพวกเขาถูกยึดในการประมูลหลักประกันเพื่อกู้คืน DAI ที่เป็นหนี้กับระบบ นอกจากนี้ ผู้ใช้ที่ถูกชำระบัญชีจะต้องชำระค่าปรับการชำระบัญชี ผู้ถือ MKR ของชุมชน Maker กำหนดบทลงโทษการชำระบัญชีที่แตกต่างกันสำหรับหลักประกันประเภทต่างๆ มูลค่าของหลักประกันที่ประมูลบวกค่าปรับการชำระบัญชีจะรวมอยู่ในกระบวนการประมูล

ขั้นตอนการประมูลประกอบด้วย 2 ระยะ คือ การประมูลหลักประกันและการประมูลย้อนกลับ:

  • การประมูลหลักประกัน: ในระยะแรกนี้ ผู้ประมูลจะเริ่มประมูลหลักประกันที่ประมูล ผู้เสนอราคาสูงสุดจะจ่าย DAI เพื่อให้ได้หลักประกันในราคาที่ต่ำกว่า โดยใช้ DAI ที่ซื้อคืนมาครอบคลุมหนี้คงค้างของ Vault และค่าปรับการชำระบัญชี
  • การประมูลหลักประกันแบบย้อนกลับ: หาก DAI ที่ได้รับจากระยะแรกเพียงพอที่จะชำระหนี้ในห้องนิรภัยและชำระค่าปรับการชำระบัญชี การประมูลจะย้ายไปที่ระยะที่สอง ในกรณีนี้ ผู้ประมูลจะเสนอราคาคงที่ของ DAI เพื่อนำหลักประกันออกไปน้อยลง เป้าหมายคือการอนุญาตให้เจ้าของห้องนิรภัยเดิมกู้คืนหลักประกันให้ได้มากที่สุดเท่าที่จะเป็นไปได้ ขณะเดียวกันก็รับประกันว่าจะมีการชำระหนี้ DAI ทั้งหมดแล้ว

ขั้นตอนการประมูลมีดังนี้:
เมื่อการประมูลเฟสแรกเพียงพอที่จะชำระหนี้ได้ เฟสที่สองก็เริ่มต้นขึ้น

หากการประมูลขั้นแรกไม่เพียงพอที่จะชำระหนี้ ขั้นตอนที่สองจะไม่เริ่มต้นขึ้น และหนี้ที่ยังไม่ได้ชำระจะถูกครอบคลุมโดย Maker Buffer

แนวคิดใหม่ที่นี่คือ Maker Buffer มันคืออะไร?

Maker Buffer เป็นส่วนหนึ่งของโปรโตคอล Maker ซึ่งเป็นห้องนิรภัยที่ไม่มีใครเป็นเจ้าของ ค่าธรรมเนียมความเสถียรที่สร้างโดยผู้ใช้โปรโตคอลและกำไรจากการประมูล (เช่น บทลงโทษในการชำระบัญชี) จะไหลเข้าสู่ Maker Buffer หนี้ที่เกิดจากโปรโตคอล Maker (เช่น เงินไม่เพียงพอจากการประมูล) จะเป็นภาระของ Maker Buffer หากมี DAI ใน Maker Buffer ไม่เพียงพอต่อการชำระหนี้โปรโตคอล Maker กลไกการประมูลหนี้จะถูกทริกเกอร์

กลไกการประมูลหนี้: เมื่อ DAI ใน Maker Buffer ไม่เพียงพอที่จะครอบคลุมหนี้ของ Maker โปรโตคอลจะออก MKR มากเกินไปเพื่อเริ่มกระบวนการประมูล ผู้ประมูลสามารถใช้ DAI เพื่อเสนอราคาให้ MKR และ DAI ที่ได้รับจากการประมูลจะเข้าสู่ Maker Buffer เพื่อชำระหนี้

สิ่งนี้ทำให้เกิดคำถาม: สิ่งนี้จะไม่นำไปสู่การออกและการลดค่าเงิน MKR มากเกินไปหรือไม่

โปรโตคอล Maker มีกลไกการประมูลอื่นเพื่อป้องกันการออก MKR มากเกินไปอย่างรุนแรง - กลไกการประมูลส่วนเกิน

กลไกการประมูลส่วนเกิน: เมื่อ DAI ใน Maker Buffer สะสมถึงจำนวนหนึ่ง (กำหนดโดยการกำกับดูแลของ Maker) DAI ส่วนเกินจะถูกประมูลในการประมูลส่วนเกิน ในระหว่างการประมูลส่วนเกิน ผู้ประมูลใช้ MKR เพื่อเสนอราคาเป็นจำนวน DAI คงที่ ผู้เสนอราคาสูงสุดเป็นผู้ชนะ เมื่อการประมูลส่วนเกินสิ้นสุดลง MKR ที่ได้รับจากการประมูลจะถูกทำลายโดยอัตโนมัติโดยโปรโตคอล ซึ่งจะช่วยลดอุปทานทั้งหมดของ MKR

นี่อาจทำให้คุณสงสัยว่า:

Maker Protocol รู้ได้อย่างไรเมื่อสินทรัพย์ของฉันกำลังเผชิญกับการชำระบัญชี

โลกบล็อคเชนและโลกแห่งความจริงไม่ได้เชื่อมโยงถึงกัน ดังนั้นจึงจำเป็นต้องมีสะพานเพื่อเชื่อมโยงทั้งสองโลก โปรโตคอล Maker รับราคาของสินทรัพย์เข้ารหัสเหล่านี้ในโลกแห่งความเป็นจริงได้อย่างไร สิ่งนี้สำเร็จได้ด้วยสิ่งที่เรียกว่า Price Oracle

ในโลกบล็อกเชน ออราเคิลไม่ใช่เครื่องจักรที่ใช้ในการทำนายอนาคต แต่เป็นเครื่องมือในการรับข้อมูลนอกเครือข่าย เนื่องจากสัญญาอัจฉริยะไม่สามารถดึงข้อมูลจากภายนอกบล็อคเชนได้ พวกเขาสามารถรับมันได้เพียงลำพังเท่านั้น

Price Oracle ที่เลือกโดยผู้ลงคะแนน MKR ประกอบด้วยกลุ่มของโหนดที่เชื่อถือได้ซึ่งให้ข้อมูลราคาแก่ระบบ Maker จำนวนโหนดในกลุ่มนี้ยังถูกควบคุมโดยผู้มีสิทธิเลือกตั้ง MKR เพื่อป้องกันไม่ให้ผู้โจมตีควบคุมออราเคิลเหล่านี้ส่วนใหญ่ โปรโตคอล Maker จะรับข้อมูลราคาผ่าน Oracle Security Module (OSM) แทนที่จะรับโดยตรงจากออราเคิล Oracle Security Module เป็นเลเยอร์การป้องกันที่วางอยู่ระหว่างโหนด oracle และโปรโตคอล Maker ซึ่งจะทำให้การอัปเดตราคาล่าช้าไปหนึ่งชั่วโมง ในช่วงเวลานี้ หากพบว่า oracle ใด ๆ อยู่ภายใต้การควบคุมของผู้โจมตี ก็อาจถูกระงับโดยการป้อนข้อมูลฉุกเฉินหรือการลงคะแนนเสียงกำกับดูแลโดยผู้ถือ MKR ทั้งการตัดสินใจชะลอการป้อนราคาและหน่วยงานป้อนข้อมูลฉุกเฉินนั้นเป็นของผู้ถือ MKR

หลังจากสร้าง DAI แล้ว หลักประกันจะถูกล็อคไว้ในห้องนิรภัย Price Oracle ตรวจสอบว่ามูลค่าของหลักประกันถึงอัตราส่วนหลักประกันสูงสุดของ DAI หรือไม่ หากมูลค่าของหลักประกันเกินอัตราส่วนนี้ การประมูลการชำระบัญชีจะเริ่มขึ้น ฝ่ายที่ชำระบัญชีจะต้องเสียค่าปรับ และผู้ประมูลจะได้รับหลักประกันในราคาที่ต่ำกว่า หากรายได้จากการประมูลไม่เพียงพอที่จะครอบคลุมหนี้ โปรโตคอลจะรับภาระหนี้นั้น

Maker Protocol ปลอดภัยจริงหรือ?

ในโลกดิจิทัล ไม่มีโปรโตคอลหรือระบบใดที่ปลอดภัยอย่างแน่นอน นี่เป็นเรื่องจริงโดยเฉพาะอย่างยิ่งสำหรับโปรโตคอล DeFi ที่ออกแบบมาอย่างซับซ้อนซึ่งจัดการเงินทุนจำนวนมหาศาล ซึ่งช่องโหว่บางอย่างเป็นสิ่งที่หลีกเลี่ยงไม่ได้

“การซื้อศูนย์ดอลลาร์” ของ MakerDAO?

ในช่วงเหตุการณ์ “12 มีนาคม” Black Swan เนื่องจากราคา ETH ลดลงอย่างมาก หลักประกันจำนวนมากในโปรโตคอล Maker จึงต่ำกว่าเกณฑ์การชำระบัญชี ทำให้เกิดกระบวนการประมูล อย่างไรก็ตาม เนื่องจากจำนวนธุรกรรมออนไลน์บนเครือข่าย Ethereum เพิ่มขึ้นอย่างกะทันหัน ซึ่งทำให้ค่าธรรมเนียม GAS พุ่งสูงขึ้น ธุรกรรมการชำระบัญชีที่ร้องขอโดยบอทการชำระบัญชีไม่สามารถดำเนินการได้ทันเวลา เนื่องจากการตั้งค่าค่าธรรมเนียม GAS ต่ำ สิ่งนี้นำไปสู่สถานการณ์ที่ผู้ชำระบัญชีซึ่งไม่มีคู่แข่งในการประมูลรายอื่นชนะการประมูลด้วยราคาเสนอ 0 DAI จากความล้มเหลวของกลไกการชำระบัญชีนี้ หลักประกัน ETH ที่ขายในราคาศูนย์จึงมีมูลค่า 8.32 ล้านดอลลาร์ นอกจากนี้ ระบบโปรโตคอล Maker ยังก่อให้เกิดหนี้เสียที่ไม่มีหลักประกันจำนวน 5.67 ล้าน DAI ซึ่งทำให้บัฟเฟอร์พูล DAI ว่างเปล่า เพื่อครอบคลุมหนี้เสียที่ไม่มีหลักประกันจำนวน 5.67 ล้าน DAI MakerDAO ได้เริ่มการประมูล MKR ครั้งแรกเพื่อจัดการกับปัญหาการขาดแคลน และปรับปรุงกลไกโปรโตคอลในภายหลังเพื่อป้องกันไม่ให้เหตุการณ์ที่คล้ายกันเกิดขึ้น จากเหตุการณ์นี้ เห็นได้ชัดว่าความสูญเสียที่ได้รับจาก MakerDAO ไม่ได้เกิดจากข้อบกพร่องในโปรโตคอล แต่เป็นข้อบกพร่องในการออกแบบกลไกการประมูล

“ปุ่มนิวเคลียร์” ของ MakerDAO

การปิดเครื่องฉุกเฉินคืออะไร?

สำหรับ Maker โปรโตคอล DeFi ที่ใหญ่ที่สุดในแง่ของจำนวนเงินที่เกี่ยวข้อง การมีมาตรการฉุกเฉินสำหรับสถานการณ์ที่รุนแรงถือเป็นสิ่งสำคัญ กลไกการปิดระบบฉุกเฉินทำหน้าที่เป็นแนวป้องกันสุดท้ายของ MakerDAO ในสถานการณ์ที่รุนแรง เช่น กิจกรรมการกำกับดูแลที่เป็นอันตราย การบุกรุกที่ผิดกฎหมาย ช่องโหว่ด้านความปลอดภัย และพฤติกรรมของตลาดที่ไม่มีเหตุผลเป็นเวลานาน เมื่อเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน ฟังก์ชันปกติของโปรโตคอล Maker จะถูกระงับ ผู้ใช้จะไม่สามารถวางหลักประกันหรือสร้าง DAI จากโปรโตคอล Maker ได้อีกต่อไป ระบบการชำระบัญชีจะช่วยให้มั่นใจได้ว่าผู้ถือ DAI สามารถแลกมูลค่าของหลักประกันที่เกี่ยวข้องได้ เพื่ออำนวยความสะดวกในการชำระบัญชีอย่างเป็นระเบียบ ผู้ถือ MKR จะตัดสินใจเกี่ยวกับระยะเวลารอก่อนจึงจะสามารถไถ่ถอนหลักประกันได้ เมื่อเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน ราคาจาก Oracle ประเภทหลักประกันทั้งหมดในระบบจะถูกระงับทันที และจะได้รับการประเมินว่าหลักประกันเพียงพอที่จะครอบคลุม DAI ที่คงค้างหรือไม่

มีสองวิธีในการเปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉิน:

ออราเคิลฉุกเฉิน: ได้รับการแต่งตั้งโดยการโหวตของผู้ถือ MKR ออราเคิลฉุกเฉินนี้สามารถระงับฟีดราคาแต่ละรายการได้ (เช่น สำหรับ ETH และ BTC) และมีอำนาจในการสั่งการการปิดระบบฉุกเฉินเพียงฝ่ายเดียว ในสถานการณ์ที่รุนแรง ผู้ถือ MKR สามารถอนุญาตให้ oracle นี้เปิดใช้งานการปิดระบบฉุกเฉินได้

โมดูลปิดระบบฉุกเฉิน (ESM): นี่เป็นกระบวนการเปิดใช้งานแบบกระจายอำนาจที่กำหนดให้ผู้ถือ MKR ต้องล็อก MKR ของตนในโมดูลเพื่อเริ่มต้น การปิดระบบฉุกเฉินจะเกิดขึ้นก็ต่อเมื่อจำนวน MKR ที่ล็อคถึงเกณฑ์ที่กำหนดไว้ล่วงหน้าเท่านั้น ซึ่งจะถูกตัดสินโดยการโหวตของผู้ถือ MKR ข้อเสนอเบื้องต้นคือ 50,000 MKR

การปิดระบบฉุกเฉินดำเนินการผ่านสามขั้นตอน:

1.การปิด Maker Protocol: เมื่อเปิดใช้งาน ผู้ใช้จะไม่สามารถสร้าง Vaults ใหม่เพื่อสร้าง DAI หรือใช้งาน Vaults ที่มีอยู่ได้อีกต่อไป กลไกการป้อนราคายังหยุดทำงาน และหยุดการอัปเดตราคาสินทรัพย์ การหยุดนี้ทำให้มั่นใจได้ว่าผู้ใช้ทุกคนสามารถเรียกคืนมูลค่าสุทธิของสินทรัพย์ของตนได้ และเจ้าของห้องนิรภัยสามารถถอนหลักประกันได้ทันทีที่เกินขอบเขตการคุ้มครองหนี้ที่จำเป็น

2.กลไกการประมูลหลังการปิดระบบ: หลังจากเปิดใช้งาน การประมูลหลักประกันจะเริ่มต้นขึ้น โดยมีระยะเวลานานกว่าการประมูลปกติ ระยะเวลาจะถูกควบคุมโดยผู้ถือ MKR เพื่อให้แน่ใจว่าการประมูลทั้งหมดจะเสร็จสิ้นอย่างราบรื่นหลังจากสิ้นสุดการประมูล

3.ผู้ถือ DAI ไถ่ถอนหลักประกันที่เหลืออยู่: หลังการประมูล ผู้ถือ DAI สามารถไถ่ถอนหลักประกันในอัตราแลกเปลี่ยนคงที่โดยใช้ DAI และการตัดสินใจรีสตาร์ทระบบจะกระทำโดยผู้ถือ MKR

จากสิ่งที่เราได้เห็น MakerDAO ได้สัมผัสกับเหตุการณ์หงส์ดำ เรียนรู้จากเหตุการณ์ดังกล่าว และปรับปรุงกลไกการประมูล การมีอยู่ของกลไกการปิดระบบฉุกเฉินทำให้ MakerDAO มีความสามารถในการต่อสู้กับความเสี่ยงเชิงระบบในสถานการณ์ที่รุนแรง ทำให้โดยรวมค่อนข้างปลอดภัย

MKR คืออะไร? MKR สามารถใช้ทำอะไรได้บ้าง?

MKR คือโทเค็นการกำกับดูแลและแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนสำหรับโปรโตคอล Maker ในช่วงเริ่มต้นของโปรโตคอล Maker มียอดรวม 1,000,000 MKR อุปทานรวมของ MKR ผันผวนตามการทำงานของระบบโปรโตคอล

ในฐานะโทเค็นการกำกับดูแล ผู้ถือ MKR สามารถใช้ MKR เพื่อลงคะแนนในประเด็นการกำกับดูแลที่เกี่ยวข้องกับ MakerDAO โดยทั่วไปการลงคะแนนจะเกี่ยวข้องกับการแก้ไขพารามิเตอร์ภายในของโปรโตคอล Maker เช่น มูลค่าหลักประกันและอัตราส่วนการสร้าง/สภาพคล่องของ DAI (อัตราส่วนสภาพคล่อง) อัตราโทษการชำระบัญชี (การลงโทษสภาพคล่อง) อัตราดอกเบี้ยเงินฝาก DAI Savings Rate (DSR) การประมูล พารามิเตอร์กลไก (การเพิ่มราคาเสนอ ระยะเวลาการประมูล ช่วงราคาประมูล ฯลฯ) ซึ่งสินทรัพย์เข้ารหัสลับสามารถใช้เป็นหลักประกันได้ และการเลือกโหนด oracle

ในฐานะแหล่งที่มาของการปรับโครงสร้างเงินทุนสำหรับโปรโตคอล Maker เมื่อมีการขาดดุลหนี้ใน Maker Buffer (แหล่งบัฟเฟอร์ของโปรโตคอล) ระบบจะออก MKR เพิ่มเติมเพื่อระดมทุนสำหรับการชำระหนี้ ในทางกลับกัน เมื่อเงินทุนใน Maker Buffer เกินจำนวนที่กำหนด (กำหนดโดยผู้ถือ MKR) DAI จะถูกประมูลเพื่อซื้อ MKR คืน จากนั้นจะถูกทำลาย

MakerDAO ได้รับการควบคุมแบบกระจายอำนาจหรือโดยคณาธิปไตยหรือไม่?

ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2565 อุปทานรวมของ MKR คือ 977,631.04 จัดขึ้นในที่อยู่ 86,785 แห่ง

ที่มา:etherscan

ปรากฏการณ์ที่น่าสนใจเกิดขึ้นเมื่อตรวจสอบการกระจายของโทเค็น MKR แม้จะถือครองโดยที่อยู่ 86,785 แห่ง แต่ 100 อันดับแรกเป็นเจ้าของ 83.41% ของ MKR ทั้งหมด การกระจุกตัวของความมั่งคั่งนี้ไม่ใช่เรื่องแปลก โดยสะท้อนโลกแห่งความเป็นจริงที่คนกลุ่มน้อยควบคุมความมั่งคั่งส่วนสำคัญ ตามที่รายงานโดย BBC News ในปี 2018: “คนที่รวยที่สุดในโลก 1% จะได้รับความมั่งคั่ง 82%”

ที่มา: ข่าวบีบีซี

MKR ที่มีความเข้มข้นสูงก่อให้เกิดความเสี่ยงอะไรบ้างสำหรับ MakerDAO

การที่ MKR เข้มข้นสามารถนำไปสู่การกำกับดูแลแบบผู้มีอำนาจของ MakerDAO โดยมีบุคคลเพียงไม่กี่คนที่ควบคุมการกำกับดูแลของตน

ก่อนอื่น มาทำความเข้าใจกระบวนการเสนอการกำกับดูแลของ MakerDAO กันก่อน

กระบวนการกำกับดูแลของ Maker แบ่งออกเป็นสองขั้นตอน: การลงคะแนนข้อเสนอและการลงคะแนนการดำเนินการ ในทางเทคนิค การเปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์ภายในของ Maker Protocol จะดำเนินการผ่านสัญญาข้อเสนอ ซึ่งแต่ละรายการได้รับการออกแบบมาสำหรับการดำเนินการกำกับดูแลตั้งแต่หนึ่งรายการขึ้นไป การลงคะแนนเสียงทั้งหมดได้รับการจัดการโดยสัญญาเหล่านี้ หลังจากผ่านการลงคะแนนการดำเนินการแล้ว สัญญาข้อเสนอจะประกาศการเปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์ของโปรโตคอล เนื่องจากสัญญาเหล่านี้เป็นการใช้งานครั้งเดียว จึงล้าสมัยหลังจากดำเนินการ และต้องสร้างสัญญาอัจฉริยะใหม่สำหรับข้อเสนอที่ตามมา

การเปลี่ยนแปลงตัวแปรการกำกับดูแลของ Maker Protocol ไม่จำเป็นต้องมีผลทันทีหลังจากการอนุมัติการลงคะแนนเสียงการดำเนินการ หากผู้ลงคะแนนเปิดใช้งานโมดูลรักษาความปลอดภัยการกำกับดูแล (GSM) การเปลี่ยนแปลงเหล่านี้จะล่าช้า (ตามระยะเวลาที่กำหนดโดยผู้ถือ MKR) ความล่าช้านี้ทำให้ผู้ถือ MKR สามารถตอบสนองได้ ซึ่งอาจกระตุ้นให้เกิดกลไกการปิดระบบฉุกเฉินเพื่อต่อต้านข้อเสนอการกำกับดูแลที่เป็นอันตราย (เช่น ข้อเสนอที่เปลี่ยนแปลงพารามิเตอร์หลักประกันกับนโยบายการเงินในปัจจุบัน หรือปิดการใช้งานกลไกด้านความปลอดภัย)

โดยสรุป กระบวนการกำกับดูแลของ MakerDAO เกี่ยวข้องกับการสร้างฉันทามติในชุมชน การเริ่มการลงคะแนนการดำเนินการ และการสร้างสัญญาข้อเสนอ ผู้ลงคะแนนสามารถเลือกที่จะเปิดใช้งาน GSM เพื่อชะลอการเปิดใช้งานการเปลี่ยนแปลงที่ได้รับอนุมัติ ทำให้ผู้ถือ MKR จำนวนมากขึ้นสามารถมีส่วนร่วมในการอภิปรายหรือการดำเนินการเพิ่มเติม เช่น การคัดค้านผลการลงคะแนนเสียง หรือการเริ่มต้นการปิดระบบฉุกเฉิน

จากการสังเกตการกำกับดูแลที่แท้จริงของ MakerDAO ณ วันที่ 26 กรกฎาคม 2022 ในข้อเสนอการกำกับดูแลล่าสุด เราสังเกตเห็นรูปแบบหนึ่ง

บุคคลน้อยกว่า 20 คนมีส่วนร่วมในการลงคะแนนเสียงอย่างแข็งขันและสามารถมีอิทธิพลต่อผลลัพธ์อย่างมีนัยสำคัญ ผู้ลงคะแนนสี่อันดับแรกเพียงอย่างเดียวมักมีสัดส่วนมากกว่า 50% ของคะแนนเสียงทั้งหมด ซึ่งเพียงพอที่จะตัดสินผลลัพธ์ของข้อเสนอและแก้ไขพารามิเตอร์ภายในของ Maker Protocol ในการลงคะแนนเสียงบางส่วน บุคคลเพียงคนเดียวสามารถมีบทบาทชี้ขาดได้

ในระดับหนึ่ง MakerDAO ถือได้ว่าเป็นผู้มีอำนาจมากกว่าระบบการกำกับดูแลแบบกระจายอำนาจอย่างแท้จริง นี่ไม่ใช่เรื่องแปลกและอาจเกิดจากการขาดความสนใจในการมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลโดยทั่วไปหรือค่าใช้จ่ายสูงของ MKR ทำให้การมีส่วนร่วมในการกำกับดูแลของ MakerDAO เป็นข้อห้าม ในขณะที่ผู้ถือ MKR จำนวนมาก พร้อมด้วย "ปลาวาฬ" ของ MKR อื่นๆ สามารถควบคุมโปรโตคอล Maker ได้อย่างสมบูรณ์ และแม้แต่ผู้ถือ MKR อันดับต้นๆ ก็มีอำนาจเพียงพอที่จะเริ่มต้นการปิดระบบฉุกเฉินเพียงฝ่ายเดียว โดยทั่วไปแล้ว การกระทำดังกล่าวจะไม่เป็นประโยชน์ต่อ MKR ผู้ถือเอง การพัฒนา MakerDAO แสดงให้เห็นถึงผลประโยชน์ร่วมกันของผู้ถือ MKR

ข้อสงวนสิทธิ์:

  1. บทความนี้ทำซ้ำจาก [Buidler DAO] และลิขสิทธิ์เป็นของผู้เขียนต้นฉบับ [菠菜菠菜 | สมาคมวิจัยการลงทุน-นักวิจัย] หากมีการคัดค้านการทำซ้ำ โปรดติดต่อทีมงาน Gate Learn และทีมงานจะดำเนินการทันทีตามขั้นตอนที่เกี่ยวข้อง
  2. ข้อสงวนสิทธิ์: มุมมองและความคิดเห็นที่แสดงในบทความนี้เป็นเพียงมุมมองส่วนตัวของผู้เขียนเท่านั้น และไม่ถือเป็นคำแนะนำในการลงทุนใดๆ
  3. บทความเวอร์ชันภาษาอื่นๆ ได้รับการแปลโดยทีมงาน Gate Learn โดยไม่กล่าวถึง Gate.io จะไม่ได้รับอนุญาตให้คัดลอก เผยแพร่ หรือลอกเลียนแบบบทความที่แปลแล้ว
เริ่มตอนนี้
สมัครและรับรางวัล
$100